علائم خرابی فن : فن خودرو یکی از اجزای مهم در سیستم خنک کننده موتور است که وظیفه تامین هوای سرد به موتور را دارد. هر گونه خرابی یا نقص در فن خودرو می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سیستم خنک کننده و حتی موتور شود. در این مقاله، علائم خرابی فن خودرو و نکات مربوط به تشخیص آنها را بررسی خواهیم کرد.
مهمترین وظایف فن در خودرو چیست ؟
همانطور که گفتیم وظیفه فن خودرو در سیستم خنک کننده موتور، تامین هوای سرد به موتور در جهت خنک کردن آن است. موتور خودرو در هنگام عملکرد، حرارت زیادی تولید می‌کند و برای جلوگیری از افزایش دما و خرابی موتور، نیاز به خنک شدن مناسب دارد. فن خودرو در اینجا به عنوان قسمتی از سیستم خنک کننده عمل می‌کند و وظیفه آن تأمین جریان هوای سرد و تازه برای عبور از رادیاتور (شامل برج خنک کننده و لوله‌های خنک کننده) و عبور از مبرد (معمولاً آب خنک کننده و گاز مبرد) را دارد.
فن خودرو معمولاً به وسیله یک موتور الکتریکی کنترل می‌شود که با فعال شدن آن، پره‌های فن به سرعت به چرخش می‌افتند و هوا را از سمت جلوی خودرو به سمت رادیاتور هدایت می‌کنند. در نتیجه، حرارت از رادیاتور به هوا منتقل می‌شود و هوای خنک به موتور می‌رسد که این عمل باعث کاهش دمای موتور و حفظ کارایی و عملکرد بهینه آن می‌شود.
بنابراین، وظیفه اصلی فن خودرو در سیستم خنک کننده، تأمین جریان هوای سرد و تازه برای خنک کردن موتور است تا از افزایش دما و خرابی ناشی از حرارت بیش از حد جلوگیری شود.
علائم خرابی فن خودرو
در ادامه مهمترین علائم خرابی فن خودرو را بیان می کنیم و سعی کردیم بسیاری از این علائم ذکر کنیم. مشاهده هر یک از این موارد ممکن است دلیلی بر خرابی باشد اما بهتر است پس از متوجه شدن علائم خرابی فن، حتما به تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
1. رفتار غیرعادی فن
اگر فن خودرو در حین راه افتادن یا در حالت طبیعی به صورت مداوم در حال چرخش باشد، این ممکن است نشانه‌ای از خرابی فن باشد. در برخی موارد، فن ممکن است با سرعت بالا یا پایینی چرخش کند و یا بطور نامنظم عمل کند.
2. صدای غیرعادی
اگر فن خودرو صدای بیش از حد بلند، صدای خرد شدن، یا صدای وزوز دارد، این می‌تواند نشانه خرابی فن باشد. صداهای غیرعادی ممکن است ناشی از ضربه‌ها، خرابی بلبرینگ‌ها، یا سایش قطعات داخلی فن باشند.
3. افزایش دمای موتور
یکی از علائم مهم خرابی فن خودرو، افزایش دمای موتور است. هنگامی که فن به درستی عمل نکند یا بطور کامل خاموش است، جریان هوای سرد به موتور متوقف می‌شود و میزان حرارت آن افزایش می‌یابد. اگر دمای موتور شما، بیش از حدِ عادی است و هنگامی که خودرو در حال حرکت است بیشتر می‌شود، این می‌تواند نشانه خرابی فن باشد.
4. کاهش عملکرد خنک کننده
اگر متوجه شدید که سیستم خنک کننده خودرو به درستی عمل نمی‌کند و حتی پس از چند دقیقه استفاده از خودرو، دمای موتور همچنان بالاست، ممکن است به خاطر خرابی فن باشد. فن خودرو به عنوان یک قسمت اساسی در سیستم خنک کننده، می‌تواند باعث کاهش عملکرد واحد خنک کننده شود.
5.چراغ هشدار دما
یکی دگیر از نشانه های خرابی سیستم فن خودرو، روشن شدن ناگهانی چراغ هشدار دمای آب می باشد. از جمله مهمترین علل روشن شدن چراغ هشدار دمای فن خودرو، مشکل در سیستم خنک کننده موتور به خصوص فن خودرو است. سیستم خنک کننده شامل رادیاتور، مکش‌گر، پمپ آب و فن خنک کننده است. هر گونه نقص یا خرابی در این اجزا می‌تواند منجر به افزایش دمای موتور و روشن شدن چراغ هشدار شود. همچنین، خرابی یا عملکرد نامناسب فن خنک کننده نیز می‌تواند عامل روشن شدن چراغ هشدار باشد.
6.شنیده نشدن صدای کارکرد فن خودرو
این نشانه نیز یکی دیگر از علائم خرابی فن خودرو است. اگر در هنگام کارکردن خودرو، صدای فن را نشنیدید باید به خرابی این قطعه توجه نمایید.
7. جوش آوردن خودرو
جوش آوردن خودرو یکی از نشانه های رایج خرابی سیستم خنک کننده به خصوص فن می باشد. وقتی فن به درستی عمل نکند ظرف چند دقیقه دمای مایع خنک کننده موجود در محفظه رادیاتور به نقطه جوش می رسد و با ایجاد فشار از سوپاپ اطمینان روی درپوش رادیاتور خارج می شود.
8. عدم کارکرد سیستم تهویه مطبوع
هنگام استفاده از سیستم تهویه مطبوع اگر متوجه شدید که این سیستم به درستی عمل خود یعنی تهویه مناسب را انجام نمی دهد، امکان دارد که خرابی در سیستم فن دلیل آن باشد. در این مورد نیز حتما سیستم و کارکرد فن را بررسی کنید.
دلایل خرابی سیستم فن خودرو
شاید شما یک یا چند مورد از علائم خرابی فن که در بالا ذکر شد را در خودرو ببینید و متوجه ایراد در این سیستم شوید. اما شاید برایتان سوال پیش بیاید که اصولا چرا فن ماشین شما دچار خرابی شده است. در زیر مهمترین دلایل این خرابی را بررسی می کنیم.
1.خرابی در رله فن
رله فن دستور روشن یا خاموش شدن فن ماشین را از ایسیو می گیرد و در واقع ایسیو به آن دیکته می کند که کی روشن شود ( در زمان افزایش دما ) و کی خاموش شود ( در زمان کاهش دما ). حال اگر این رله دچار خرابی شود، طبیعتا فن نیز از کار می افتد.
2. سوختن الکتروموتور فن
این مورد نیز تقریبا واضح است. فن دارای یک الکتروموتور است که باعث کارکرد فن و پروانه های آن می شود. در صورت خرابی، فن خودرو دچار ایراد می شود.
3. سوختگی در سیم کشی خودرو
وجود ایرادات در سیم کشی خودرو نیز می تواند باعث از کار افتادن فن ماشین شود. سیم کشی خودرو که مشابه سیستم رگ در بدن است، اتصال قسمت های برقی مختلف خودرو به یکدیگر را بر عهده دارد. وجود ایراد در آن می تواند باعث عدم کارکرد صحیح در سیستم فن شود.
4. خرابی ترموستات
یکی از وظایف ترموستات به کار انداختن فن در خودرو هنگام افزایش دما می باشد. ( البته نه به طور مستقیم ) چنانچه ترموستات دچار ایراد شود نمیتواند دستور مناسب را برای سنسور مورد نظر و در نهایت ایسیو بفرستد و ایسیو نیز نمی تواند فرمان کارکرد به فن دهد.
تشخیص خرابی فن خودرو
1. بررسی وضعیت فن
یکی از روش‌های ساده برای تشخیص خرابی فن، بررسی وضعیت آن است. بررسی کنید که آیا فن در حال چرخش است و سرعت آن مناسب است یا خیر. همچنین، صدای غیرعادی، لرزش‌ها، یا هرگونه نشانه دیگری از خرابی فن را نیز بررسی کنید.
2. بررسی سیستم برقی
فن خودرو برای عملکرد صحیح نیاز به سیستم برقی مناسب دارد. بنابراین، بررسی کنید که آیا سیستم برقی به درستی کار می‌کند و آیا سیم‌ها، فیوزها، و اتصالات فن در حالت عملکرد صحیح هستند. اگر هر یک از این قطعات خراب یا کشیده شده باشند، فن ممکن است به درستی عمل نکند.
3. بازرسی فیزیکی
در صورت عدم تشخیص خرابی با بررسی وضعیت فن و سیستم برقی، می‌توانید به بازرسی فیزیکی فن خودرو بپردازید. در این مورد، فن را باز کنید و به دقت قطعات داخلی آن را بررسی کنید. بررسی کنید که آیا بلبرینگ‌ها، پره‌ها، یا سایر قطعات فن به درستی عمل می‌کنند و خرابی یا سایش قابل توجهی ندارند.
سخن پایانی
فن خودرو یکی از عناصر حیاتی در سیستم خنک کننده موتور است و هر گونه خرابی آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی در خنک کننده و موتور شود. در صورت تشخیص هر یک از علائم خرابی فن خودرو، بهتر است به طور سریع اقدامات تعمیر و نگهداری مناسب را انجام دهید تا از آسیب به موتور و سیستم خنک کننده جلوگیری شود. در صورت عدم توانایی در تشخیص یا تعمیر خرابی فن، بهتر است به یک تعمیرکار ماهر واگذار شود.
همچنین خواندن مطالب زیر توصیه می شود :
- علائم خرابی ترموستات خودرو
- علائم خرابی رادیاتور ماشین
- راهنمای خرید رادیاتور
- نشانه های خرابی تسمه تایم
