یکی از مهمترین قطعات موتور خودروهای امروزی تسمه تایم است و ما در این نوشته به بررسی 11 مورد از علائم خرابی تسمه تایم و همچنین مهمترین سوالات در زمینه علائم خرابی آن پرداخته ایم که در ادامه این مقاله از سایت اینفویدک به بررسی آنها پرداخته ایم.
تسمه تایم چیست ؟
تسمه تایم (همچنین به عنوان تسمه تایمینگ شناخته می‌شود) یک قطعه پلاستیکی بسیار مهم در موتور خودرو های درون سوز یا احتراق داخلی است. تسمه تایم وظیفه هماهنگ کردن و تنظیم زمان بالانس موتور را بر عهده دارد. این تسمه به صورت مسطح و بسته بین دنده‌های درونی موتور و کرنک شافت (شافت موتور) نصب می‌شود.
این قطعه در زمان مناسب برای عمل باز و بسته شدن سوپاپ ها نقش دارد. همچنین هماهنگی عمل بین میل لنگ و میل سوپاپ را نیز انجام داده و این دو قسمت را به یکدیگر متصل می کند. میل لنگ و میل سوپاپ دارای حرکتی متفاوت از یکدیگر هستند (سرعت گردش میل لنگ دو برابر میل سوپاپ است) و به همین دلیل پارگی و خرابی در تسمه تایم عملکرد کل موتور خودرو را مختل می کند.
تسمه تایم عموماً از مواد بسیار مقاومی مانند پلیمرهای پلی‌استر یا پلی‌آمید ساخته می‌شود. این مواد باید بسیار محکم و مقاوم در برابر حرارت و سایش و همچنین انعطاف‌پذیر باشند. تسمه تایم به دلیل کاربردهای خود در موتورهای درون سوز، معمولاً در شرایط بسیار سختی عمل می کند و باید توانایی کارکرد صحیح در طولانی مدت را داشته باشد.
مزیت استفاده از تسمه تایم در مقایسه با زنجیر تایم و دیگر روش ها، شامل عمر طولانی‌تر، صرفه‌جویی در انرژی، عدم نیاز به تنظیم مداوم و کمترین احتمال خرابی کمتر است. با این حال، به علت عدم چرخش مستقیم میان موتور و سیستم جعبه‌دنده، به وسیله پره‌ها یا رولرها، احتمال خرابی تسمه تایم وجود دارد که ممکن است نیاز به تعویض یا تعمیر داشته باشد.
علائم خرابی تسمه تایم
خرابی تسمه تایم میتواند عارضه‌های جدی و خرابی‌های شدیدی در موتور ایجاد کند. در ادامه به بررسی مهمترین علائم خرابی تسمه تایم و نکات قابل توجه برای تشخیص آن خواهیم پرداخت:
1. صدای غیرطبیعی
یکی از علائم شایع خرابی تسمه تایم، تولید صداهای غیرطبیعی است. این صداها می‌توانند شامل صدای تیک کردن، صدای کلیک و یا صدای فریز شدن باشند. این صداها اغلب نشان‌دهنده عدم هماهنگی در حرکت تسمه تایم با بالانس موتور هستند. ( از آنجایی که تسمه تایم از قرقره و پولی تشکیل شده که کارشان راه اندازی میل بادامک و میل لنگ است، اگر تسمه تایم خراب شود، دندانه های این تسمه که با پولی های در ارتباط هستند، این صداها را ایجاد می کنند )
2. عملکرد نامنظم موتور
در صورت خرابی تسمه تایم، موتور خودرو عملکرد نامنظم و ناپایدار خواهد داشت. ممکن است موتور دچار لغزش شود یا کارکرد آن نامنظم و دارای وقفه شود. در برخی موارد، موتور قادر به روشن شدن نیز نخواهد بود.
3. افزایش مصرف سوخت
خرابی تسمه تایم میتواند منجر به افزایش مصرف سوخت در خودرو شود. زیرا در صورت عدم هماهنگی صحیح موتور و تسمه تایم، تعادل سوخت و هوا در سیستم دچار اختلال می‌شود و مصرف سوخت بالاتر خواهد رفت.
4. علائم قطع و وصل شدن ناگهانی
در برخی موارد، تسمه تایم خراب ممکن است عادی به نظر بیاید، اما هنگام استارت زدن موتور یا در حین حرکت خودرو قطع و وصل شود. این علائم می‌توانند به مشکلات در هماهنگی تسمه تایم و بالانس موتور اشاره کنند.
5. اختلال در عملکرد موتور و کاهش قدرت موتور
خرابی تسمه تایم ممکن است منجر به اختلالات جدی در عملکرد موتور شود. این اختلالات شامل نقص در قدرت موتور، افت توان موتور، عملکرد ضعیف در سرعت بالا و سرعت کم و… می‌شوند.
7. خروج دود سیاه بعد از روشن شدن خودرو
اگر تسمه تایم دچار ساییدگی و کشیدگی شود، میتواند باعث ورود مخلوط نا مناسب و غیر متعادل سوخت-هوا به موتور شده که در نتیجه سوخت به طور کامل نمی سوزد، به کاتالیست آسیب می زند و در نهایت از اگزوز به صورت دودی سیاه خارج می شود و یا بوی خام سوزی را شاهد خواهید بود.
البته نباید وقتی که دود سیاه یا خام سوزی را مشاهده کردیم به خرابی تسمه تایم شک کنیم و باید این مورد حتما چک شود.
8. خاموشی ناگهانی خودرو در هنگام حرکت
یکی دیگر از علائم و نشانه های خرابی تسمه تایمینگ خاموشی ناگهاین خودرو حین حرکت و یا کارکردن درجا است. معمولا اگر خودروهای شما به طور ناگهانی خاموش شده است، بهترین کار این است که قبل از استارت مجدد یکبار وضعیت تسمه تایم را بررسی کنید.
9. نشتی روغن
نشتی روغن از کاور تسمه نیز می تواند یکی از دلایل خرابی تسمه تایم باشد. چرا که روکش تسمه تایم با پیچ و مهره ثابت شده و به مرور که از عمر مفید تسمه کاسته می شود، این روغن از کاور نشت می کند. پس اگر نشت روغن را حول تسمه تایم خود دیدید نیز وقت تعویض تسمه تایم است.
10. میس فایر موتور خودرو
هنگامی که احتراق درون موتور خودرو صورت نمی گیرد در اصطلاح می گویند موتور میس فایر داده یا احتراق صورت نگرفته است. یکی از دلایلی که باعث میس فایر در خودرو می شود، خرابی تسمه تایم است چرا که تسمه تایم باعث ایجاد اختلال در عمل باز و بسته شدن سوپاپ ها می شود.
11. علائم بصری و ظاهر تسمه تایم
بررسی تسمه تایم برای یافتن علائم خرابی میتواند مفید باشد. تسمه تایم خراب ممکن است نشانه‌هایی مانند شکستگی، کشش زیاد، شلی یا سایش را در سرویس های دوره ای مشاهده کردید، حتما تسمه تایم را تعویض کنید.
سوالات متداول درباره علائم خرابی تسمه تایم
۱. آیا صداهای غیرطبیعی از سمت موتور نشان‌دهنده خرابی تسمه تایم هستند؟
بله، صداهای غیرطبیعی مانند صدای تیک تیک، صدای کلیک و صدای فریز شدن میتواند نشانه‌های خرابی تسمه تایم باشند.
۲. آیا خرابی تسمه تایم میتواند باعث عملکرد نامنظم موتور شود؟
بله، خرابی تسمه تایم میتواند منجر به عملکرد نامنظم موتور شود، از جمله لرزش موتور، کارکرد ضعیف در سرعت بالا و کم، تراکم سیلندر و افزایش مصرف سوخت
۳. آیا مصرف سوخت بالاتر نشان از خرابی تسمه تایم است؟
بله، خرابی تسمه تایم ممکن است منجر به اختلال در تعادل سوخت و هوا در سیستم شود، که از طریق افزایش مصرف سوخت قابل تشخیص باشد.
۴. آیا علائم قطع و وصل شدن ناگهانی موتور به خرابی تسمه تایم مربوط می‌شوند؟
بله، قطع و وصل شدن ناگهانی موتور میتواند به ناهماهنگی تسمه تایم و بالانس موتور مربوط باشد.
۵. آیا تسمه تایم خراب میتواند علائم ظاهری داشته باشد؟
بله، تسمه تایم خراب ممکن است نشانه‌هایی مانند شکستگی، کشش زیاد، شل بودن یا سایش روی دندانه ها داشته باشد.
۶. آیا خرابی تسمه تایم میتواند باعث اختلالات جدی در عملکرد موتور شود؟
بله، خرابی تسمه تایم میتواند به اختلالات جدی در عملکرد موتور منجر شود، شامل نقص قدرت موتور، افت توان موتور و اختلال در سرعت و عملکرد موتور.
کلام آخر
شناخت علائم خرابی تسمه تایم میتواند به شما کمک کند تا به موقع مشکل را تشخیص دهید و از خسارات جدی در موتور جلوگیری کنید. در صورت مشاهده هرگونه علامت نامطلوب، بهتر است به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید تا تسمه تایم را بررسی و در صورت لزوم تعویض و یا تعمیر کند.
همچنین خواندن مطالب زیر توصیه می شود :
