انژکتور چیست: قلب تپنده سیستم سوخترسانی خودروهای امروزی
کارکرد، اجزاء، انواع و علائم خرابی انژکتور
اگر قصد دارید پاسخ سوال ” انژکتور چیست ؟ ” را به صورت جامع و کامل بدانید، حتما این نوشته را تا انتها مطالعه کنید چرا که در مورد تاریخچه انژکتور، نحوه عملکرد انژکتورها، علائم خرابی، نحوه نگهداری و تعمیر انژکتورها و … اطلاعات مهم و مفیدی را برای شما نوشته ایم. پس با ما همراه باشید …
مقدمهای بر انژکتور
انژکتور یکی از اجزای کلیدی در سیستم سوخترسانی خودروهاست که وظیفه دارد سوخت را به صورت قطرات ریز و به مقدار دقیق وارد محفظه احتراق کند. این فرآیند به سوخت اجازه میدهد که با هوا به خوبی مخلوط شود و احتراق بهینهتری صورت گیرد، که نتیجه آن افزایش کارایی موتور و کاهش مصرف سوخت و آلایندگیهای محیطی است.
تعریف انژکتور
انژکتور یک قطعه مکانیکی یا الکترونیکی است که سوخت را با فشار بالا به داخل محفظه احتراق یا منیفولد هوا اسپری میکند. این قطعه نقش حیاتی در فرآیند احتراق داخلی موتورهای درونسوز دارد، زیرا تنظیم دقیق مقدار و زمانبندی تزریق سوخت تأثیر مستقیم بر عملکرد و کارایی موتور دارد.
تاریخچه انژکتور
تاریخچه انژکتور به اوایل قرن بیستم بازمیگردد. اولین سیستمهای انژکتوری به صورت مکانیکی بودند و در موتورهای دیزلی مورد استفاده قرار میگرفتند. با پیشرفت تکنولوژی و نیاز به سیستمهای سوخترسانی دقیقتر و کارآمدتر، انژکتورهای الکترونیکی توسعه یافتند. این نوع انژکتورها با استفاده از سنسورها و واحدهای کنترل الکترونیکی، توانستند دقت و کنترل بیشتری در تزریق سوخت به ارمغان بیاورند، که نتیجه آن بهبود چشمگیر در کارایی موتور و کاهش آلایندههای خروجی بود.
استفاده از انژکتور در خودروهای بنزینی نیز از دهه ۱۹۸۰ میلادی رواج پیدا کرد. این سیستمها به مرور زمان جایگزین کاربراتورها شدند و توانستند با دقت بالاتر و مصرف سوخت کمتر، عملکرد بهتری را ارائه دهند. امروزه تقریباً تمامی خودروهای مدرن از سیستمهای انژکتوری پیشرفته بهره میبرند که با استفاده از کامپیوترهای پیشرفته، میزان و زمان تزریق سوخت را بهینهسازی میکنند.
در مجموع، انژکتورها نقش حیاتی در بهبود کارایی موتور، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلایندهها ایفا میکنند و پیشرفتهای تکنولوژیکی در این حوزه همچنان ادامه دارد تا خودروها را به سمت بهینهسازی بیشتر سوق دهند.
انژکتور خودرو چه کار میکند؟ [ نحوه عملکرد انژکتور ]
انژکتور یکی از اجزای حیاتی در سیستم سوخترسانی خودروهاست که وظیفه تزریق دقیق سوخت به داخل محفظه احتراق را بر عهده دارد. عملکرد انژکتور به گونهای است که سوخت را به صورت قطرات ریز و یکنواخت به داخل محفظه احتراق پاشش میدهد، تا بهترین ترکیب سوخت و هوا برای احتراق حاصل شود. در این بخش، نحوه عملکرد انژکتور را به تفصیل بررسی میکنیم.
اصول کلی عملکرد انژکتور
عملکرد انژکتور به دو بخش اصلی تقسیم میشود: تزریق سوخت و کنترل جریان سوخت. انژکتور با دریافت سوخت از پمپ سوخت و تنظیم فشار توسط فیلترها، سوخت را به داخل محفظه احتراق اسپری میکند. این فرآیند به طور کلی شامل مراحل زیر است:
- دریافت سوخت: سوخت از باک خودرو توسط پمپ سوخت به انژکتور منتقل میشود. ورودی سوخت یا اورینگ وظیفه آببندی مسیر ورودی سوخت را بر عهده دارد تا از نشت سوخت جلوگیری کند.
- فیلتراسیون سوخت: سوخت پس از ورود به انژکتور از فیلتر سوخت عبور میکند. فیلتر سوخت ذرات معلق و ناخالصیهای موجود در سوخت را جدا میکند تا سوختی تمیز و بدون ذرات وارد محفظه انژکتور شود.
- باز و بسته شدن سوزن انژکتور: در سیستمهای مکانیکی، فنر برگشت دهنده با باز و بسته کردن سوزن انژکتور، تزریق سوخت را کنترل میکند. در سیستمهای الکترونیکی، سلونوئید با دریافت سیگنالهای الکترونیکی از واحد کنترل موتور (ECU)، سوزن انژکتور را باز و بسته میکند. این سیگنالها بر اساس نیاز موتور به سوخت و شرایط عملکردی تنظیم میشوند.
- پاشش سوخت: سوخت از طریق سوزن انژکتور به صورت قطرات ریز به داخل محفظه احتراق اسپری میشود. خروجی سوخت به گونهای طراحی شده است که سوخت را به صورت یکنواخت و با فشار مناسب به داخل محفظه احتراق پاشش دهد. این امر باعث میشود که سوخت به خوبی با هوا مخلوط شود و احتراق بهینهتری صورت گیرد.
انواع انژکتور خودرو
سیستمهای سوخت رسانی انژکتوری، دارای چند نوع مختلف هستند و لذا قابلیت استفاده در خودروهای مختلف را دارند. از جمله انواع انژکتور میتوان به سیستمهای مکانیکی انژکتوری، سیستمهای الکترونیکی، سیستمهای الکترومکانیکی، سیستمهای انژکتوری یک نقطهای و یا چند نقطهای اشاره کرد. هر کدام از این سیستمهای سوخت رسانی در نحوه عملکرد خود با دیگری، دارای اختلاف هستند.
- انژکتورهای مکانیکی: این نوع انژکتورها به صورت مکانیکی و با استفاده از فنر برگشت دهنده کار میکنند. فشار سوخت توسط پمپ انژکتور تنظیم میشود و سوزن انژکتور با فشار فنر باز و بسته میشود.
- انژکتورهای الکترونیکی: این انژکتورها با استفاده از سلونوئید و سیگنالهای الکترونیکی کار میکنند. واحد کنترل موتور (ECU) سیگنالهای الکترونیکی را بر اساس شرایط موتور (مانند دور موتور، بار موتور و دمای موتور) ارسال میکند تا زمان و مقدار تزریق سوخت بهینهسازی شود.
- انژکتورهای دیزل: انژکتورهای دیزل به دلیل فشار بالای سوخت، طراحی و عملکرد خاصی دارند. این انژکتورها سوخت را با فشار بسیار بالا به داخل محفظه احتراق دیزل تزریق میکنند تا فرآیند احتراق به طور کامل و با کارایی بالا صورت گیرد.
- انژکتورهای بنزینی: این نوع انژکتورها برای موتورهای بنزینی طراحی شدهاند و سوخت را با فشار کمتری نسبت به انژکتورهای دیزل تزریق میکنند. انژکتورهای بنزینی معمولاً به صورت الکترونیکی کنترل میشوند و دقت بالایی در تزریق سوخت دارند.
اجزاء انژکتور خودرو
لازم است بدانید که عملیات پاشش سوخت درون سیلندر یک خودرو توسط انژکتور خودرو از طریق اجزائی انجام میگیرد. این اجزاء در حقیقت بخشهای تشکیل دهنده یک سیستم انژکتور هستند. از جمله اجزاء انژکتور میتوان ورودی سوخت و یا اورینگ آن را نام برد. فیلتر سوخت و بدنه از دیگر اجزاء تشکیل دهنده سیستم انژکتور هستند.
این سیستم از فنر برگشت دهنده و سوزن انژکتور نیز تشکیل شده است و دارای خروجی سوخت و در پوش محافظ نیز است. سنسورها از دیگر اجزاء یک سیستم انژکتور هستند. این سنسورها شامل سنسورهای دور موتور، فشار منیفولد، سنسور دریچه گاز، سنسور اکسیژن و… هستند که میتوانند اطلاعات را از بخشهای مختلف موتور خودروی شما جمعآوری نموده و به بخش ECU ارسال نمایند.
اجزاء انژکتور خودرو شامل :
- ورودی سوخت یا اورینگ
- فیلتر سوخت
- بدنه
- فنر برگشت دهنده یا سلونوئید
- سوزن انژکتور
- خروجی سوخت
- درپوش محافظ
۱. ورودی سوخت یا اورینگ
ورودی سوخت، نقطهای است که سوخت از سیستم سوخترسانی به داخل انژکتور وارد میشود. اورینگ، که معمولاً از جنس لاستیک یا مواد مشابه ساخته میشود، نقش آببندی ورودی سوخت را ایفا میکند تا از نشت سوخت جلوگیری کند و اطمینان حاصل شود که سوخت به طور مستقیم و بدون هیچگونه نشتی وارد انژکتور میشود.
۲. فیلتر سوخت
فیلتر سوخت یکی از اجزای حیاتی انژکتور است که وظیفه آن جلوگیری از ورود ذرات و ناخالصیهای موجود در سوخت به داخل انژکتور است. این فیلتر باعث میشود که سوختی تمیز و بدون ذرات معلق به محفظه انژکتور برسد و از خرابی و گرفتگی انژکتور جلوگیری کند.
۳. بدنه
بدنه انژکتور، ساختاری محکم و مقاوم است که تمامی اجزای داخلی انژکتور را در خود جای میدهد و از آنها محافظت میکند. این بدنه معمولاً از فلزات مقاوم در برابر فشار و حرارت ساخته میشود تا در شرایط سخت کاری موتور، کارایی و استحکام خود را حفظ کند.
۴. فنر برگشت دهنده یا سلونوئید
فنر برگشت دهنده یا سلونوئید، یکی از اجزای مکانیکی یا الکترومکانیکی انژکتور است که وظیفه کنترل حرکت سوزن انژکتور را بر عهده دارد. در سیستمهای مکانیکی، فنر برگشت دهنده با باز و بسته کردن سوزن، تزریق سوخت را کنترل میکند. در سیستمهای الکترونیکی، سلونوئید با دریافت سیگنالهای الکترونیکی، حرکت سوزن را تنظیم میکند تا سوخت به مقدار دقیق و در زمان مناسب تزریق شود.
۵. سوزن انژکتور
سوزن انژکتور، قطعهای باریک و دقیق است که وظیفه اصلی آن تزریق سوخت به داخل محفظه احتراق است. این سوزن با حرکت خود، دهانه انژکتور را باز و بسته میکند و به این ترتیب، مقدار دقیق سوخت را به صورت اسپری وارد محفظه احتراق میکند.
۶. خروجی سوخت
خروجی سوخت، نقطهای است که سوخت پس از عبور از فیلتر و سوزن انژکتور، به صورت قطرات ریز به داخل محفظه احتراق اسپری میشود. این خروجی معمولاً به گونهای طراحی شده است که سوخت را به صورت یکنواخت و با فشار مناسب به محفظه احتراق پاشش دهد.
۷. درپوش محافظ
درپوش محافظ، قطعهای است که برای حفاظت از اجزای داخلی انژکتور در برابر آلودگیها و آسیبهای مکانیکی نصب میشود. این درپوش معمولاً در قسمت بالایی انژکتور قرار میگیرد و از ورود ذرات خارجی به داخل انژکتور جلوگیری میکند، همچنین نقش مهمی در افزایش طول عمر و کارایی انژکتور ایفا میکند.
این اجزا با همکاری و هماهنگی دقیق با یکدیگر، وظیفه اصلی انژکتور که همان تزریق دقیق و بهینه سوخت به داخل محفظه احتراق است را به نحو احسن انجام میدهند.
علائم خرابی انژکتور
در مواقعی که سیستم انژکتور خودرو با مشکل مواجه میشود، عملیات احتراق آن به خوبی انجام نمیگیرد و لذا موتور خودرو نیز با اشکال مواجه خواهد شد. در صورتی که سیستم انژکتوری خودرو با اشکال مواجه شود علائمی را از خود بروز خواهد داد.
از جمله این علائم میتوان به ایجاد لرزش، ضربه و صدا اشاره کرد که به دلیل احتراق ناقص در موتور به وجود میآید. عدم عملکرد صحیح و مناسب در هنگام افزایش دور موتور از دیگر علائم خرابی انژکتور است که باعث میشود شتاب شما کاهش پیدا کند.
در بسیاری از موارد نیز کاهش بسیار شدید در قدرت موتور و یا ریپ زدن آن از علائم خرابی سیستم انژکتوری خودرو هستند. در این شرایط در مواقعی که پدال گاز را فشار میدهید احساس کاهش قدرت و یا ریپ زنی موتور به شما دست میدهد. در برخی از مواقع نیز موتور اتومبیل شما در هنگام کارکردن درجا و یا در دورهای پایین، دچار لرزش میگردد و یا خاموش میشود.
افزایش میزان co و یا o2 و دیگر آلایندههای زیست محیطی، از دیگر علائم خرابی سیستم انژکتور خودروی شما است. در حالت معمول این نوع از علائم در هنگام تست آلایندگی خودرو خود را نشان میدهند. در صورت خرابی انژکتور، مصرف سوخت اتومبیل شما نیز افزایش زیادی پیدا خواهد کرد.
لازم است به این نکته توجه داشته باشید که در بیشتر موارد شستشوی انژکتور خودرو باعث میشود تا مشکلات این سیستم و علائم خرابی آن برطرف گردند. چرا که در شرایطی که انژکتورها دچار گرفتگی شوند، عملیات پاشش سوخت به میزان کافی انجام نمیشود. در این شرایط، نسبت هوا به سوخت افزایش پیدا میکند و احتراق ناقص، صورت میگیرد.
نحوه تشخیص کثیفی و گرفتگی انژکتورها
حال میرسیم به این بحث که چرا انژکتور خودرو دچار کثیفی یا گرفتگی میشوند دلیل این امر میتواند خاموش روشن شدن موتور خودرو در فواصل زمانی کوتاه باشد مثلا طی کردن مسافتهای کوتاه درون شهری.
حال اگر بخواهید از کثیفی یا گرفتگی انژکتورهای خودرو اطمینان حاصل کنید یا باید نازلهای سوخت پاش به صورت دستی مورد بررسی قرار گیرند و یا اینکه با استفاده از دستگاههای مخصوص جریان سوخت مورد آزمایش و بررسی قرار گیرد.
در ادامه این مقاله با عنوان نمودن این موارد ما تنها قدرت تشخیص و حدس شما را در مورد گرفتگی یا کثیف شدن انژکتورها تقویت میکنیم.
نکته مهمی که باید در اینجا ذکر کنیم این مسئله است که در صورت اطمینان حاصل کردن از خرابی یک انژکتور بایستی کلیه انژکتورها تعویض گردند زیرا عملکرد آنها به صورت هماهنگ با یکدیگر انجام میگیرد.
شما به عنوان راننده هیچگاه قادر نخواهید بود مشکلات جزئی و کثیفی و گرفتگی اولیه انژکتورها را تشخیص دهید زیرا خودروهای مدرن به سیستم حسگرهای درونی و کامپیوترهایی مجهز هستند که قادرند بین نسبت سوخت و هوا تعادل برقرار سازند و مشکلات جزئی از این قبیل را برطرف کنند. اما با جدیتر شدن این مسئله و افزایش میزان گرفتگی انژکتورها، ECU دیگر قادر نخواهد بود نسبت متعادل میان سوخت و هوا را ایجاد کند در نتیجه موتور خودرو آسیب خواهد دید که این آسیبها شامل موارد زیر است:
- ۱. بروز تاخیر، مکث یا ریپ زدن خودرو به هنگام دور گرفتن موتور:در صورت برهم خوردن نسبت تعادل سوخت و هوا، احتراق درون سیلندرها با تاخیر صورت میگیرد.
- ۲. احتراق نامنظم : احتراق ناقص در نتیجه مخلوط سوخت و هوای فقیر یعنی هوای زیاد و بنزین کم اتفاق میافتد. این امکان وجود دارد که یکی از گامهای احتراق در سیلندر شکل نگیرد که باعث کاهش فوری قدرت موتور میگردد و صدای محسوسی ایجاد میشود. در نتیجه شدت گرفتن این نقص و مشکل، ضربه و لرزش ایجاد شده از طریق موتور یا سیستم انتقال قدرت به راننده انتقال مییابد و او را مطلع میسازد.
- ۳. کاهش قدرت عملکرد موتور :برای اینکه احتراق مناسب و قوی صورت گیرد موتور باید سوخت کافی در اختیار داشته باشد در صورتی که احتراق با تاخیر صورت بگیرد یا اصلا صورت نگیرد و جلوی آن گرفته شود قدرت موتور کاهش خواهد یافت و خودرو دارای شتاب کافی نخواهد بود.
- ۴. لرزش موتور یا توقف ناگهانی آن حین کارکرد در دور آرام :پاشش نامتعادل و نامساوی سوخت میان سیلندرها منجر به کاهش دور موتور و ایجاد حالت واماندگی یعنی توقف ناگهانی موتور میگردد.
- ۵. مردود شدن در آزمون آلایندگی : افت راندمان احتراق باعث سوختن ناهماهنگ و ناقص سوخت میشود که در نتیجه آن تولید آلایندهها توسط خودرو افزایش مییابد و خودروی دارای نقص در آزمونهای معاینه فنی مردود میشود.
- ۶. افزایش میزان مصرف سوخت :با افت راندمان احتراق، این اجبار به وجو میآید که خودرو گاز بیشتری میطلبد و همچنین مصرف سوخت خودرو افزایش مییابد تا خودرو عملکرد دلخواه را ارائه دهد.
در صورتی که با چنین علائم و هشدارهایی در کارکرد خودروها مواجه شدید گزینه آسان و راحت برای حل این مشکل استفاده از انژکتور شورها(افزودنی مایع و کیت تمیز کننده دستی) است. البته لازم به ذکر است همواره پیشگیری بهتر از درمان است یعنی بهتر است قبل از بروز علائم این چنینی در عملکرد خودرو از انژکتور شورها استفاده نمایید.
به صورت کلی باید گفت برای آگاهی از کثیفی یا گرفتگی انژکتور بایستی کاملا به عملکرد خودروی خود اشراف داشت و همواره به آن دقت نمود تا در صورت بروز کوچکترین اختلالی از نقص و بروز مشکل جدیتر پیشگیری نمود. به همین دلیل بهتر است همواره استفاده از انژکتور شورها در اولویت قرار بگیرد همچنین نحوه استفاده از خودرو نیز که در گرفتگی یا کثیف شدن انژکتورها دخالت دارد باید به نحوی باشد که باعث بروز این اختلال و ایراد در سیستم خودرو نشود.
لازم به ذکر است که چک کردن و بررسی نمودن مداوم خودرو و نحوه عملکرد آن این امکان را در اختیار شما قرار میدهد که پیش از آنکه احتیاج به صرف هزینههای گزاف و تعمیر کلی باشد کوچکترین اختلال شناسایی شود و با صرف هزینه بسیار ناچیز اختلال در کارکرد خودرو برطرف شود.
در نظر داشته باشید که همواره شناخت عوامل آسیب زا میتواند به شما در کنترل و جلوگیری از صدمه دیدن کمک کند انژکتور خودرو نیز از این قاعده مستثنی نیست یعنی اگر شما به عنوان یک راننده بدانید که چه عواملی زمینه لازم برای کثیف شدن و گرفتگی انژکتورها را فراهم میکنند قطعا چنین مسائلی یا هرگز اتفاق نمیافتند یا خیلی دیرتر اتفاق میافتند.
نگهداری انژکتور
- استفاده از سوخت با کیفیت: استفاده از سوخت با کیفیت بالا و فاقد ناخالصیها میتواند عمر انژکتور را افزایش دهد. سوختهای بیکیفیت میتوانند موجب انسداد و خرابی انژکتور شوند.
- تعویض منظم فیلتر سوخت: فیلتر سوخت وظیفه جلوگیری از ورود ذرات و ناخالصیها به انژکتور را بر عهده دارد. تعویض منظم فیلتر سوخت مطابق با توصیههای سازنده میتواند از آسیب به انژکتور جلوگیری کند.
- استفاده از افزودنیهای پاککننده: برخی افزودنیهای سوخت میتوانند به تمیز نگه داشتن انژکتور کمک کنند. این افزودنیها میتوانند رسوبات و ذرات معلق را حل کرده و از انسداد انژکتور جلوگیری کنند.
- بررسی و نگهداری منظم سیستم سوخترسانی: بررسی و نگهداری منظم سیستم سوخترسانی، از جمله پمپ سوخت، لولهها و اتصالات، میتواند از نشتی و کاهش فشار سوخت جلوگیری کند که این امر به عملکرد بهتر انژکتور کمک میکند.
روشهای تعمیر انژکتور
- تمیز کردن انژکتور: در صورت انسداد انژکتور، میتوان از روشهای مختلفی برای تمیز کردن آن استفاده کرد. استفاده از محلولهای تمیزکننده مخصوص انژکتور یا استفاده از دستگاههای تمیزکننده اولتراسونیک میتواند موثر باشد.
- تعویض قطعات معیوب: در صورت خرابی قطعاتی مانند اورینگها، فیلتر سوخت، سلونوئید یا سوزن انژکتور، تعویض این قطعات میتواند مشکل را برطرف کند. توصیه میشود از قطعات یدکی اصلی و با کیفیت استفاده شود.
- بازبینی و تنظیم فشار سوخت: فشار سوخت یکی از عوامل مهم در عملکرد انژکتور است. در صورت کاهش یا نوسان فشار سوخت، بازبینی و تنظیم فشار توسط تکنسین متخصص میتواند عملکرد انژکتور را بهبود بخشد.
- استفاده از تجهیزات تشخیصی پیشرفته: تجهیزات تشخیصی پیشرفته میتوانند به شناسایی دقیق مشکلات انژکتور کمک کنند. این تجهیزات قادر به تحلیل عملکرد انژکتور و تشخیص خرابیهای داخلی هستند.
- سرویس منظم توسط تکنسینهای مجرب: سرویس منظم انژکتور توسط تکنسینهای مجرب و متخصص میتواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند و عمر مفید انژکتور را افزایش دهد.
خرید سوزن انژکتور خودروهای تویوتا لکسوس
اگر سوزن انژکتور خودروی تویوتا لکسوس شما دچار مشکل شده است می توانید این قطعه را از اینفویدک تهیه نمایید. ما سوزن انژکتور مدل های زیر را می فروشیم :
- سوزن انژکتور تویوتا CHR
- سوزن انژکتور تویوتا کمری
- سوزن انژکتور تویوتا کرولا
- سوزن انژکتور تویوتا لندکروز
- سوزن انژکتور تویوتا پرادو
- سوزن انژکتور تویوتا راوفور
- سوزن انژکتور تویوتا هایلوکس
- سوزن انژکتور تویوتا یاریس
- سوزن انژکتور تویوتا آریون
- سوزن انژکتور تویوتا اف جی کروز
- سوزن انژکتور تویوتا پریوس
- سوزن انژکتور تویوتا GT86
همچنین خواندن مطالب زیر توصیه می شود :