سنسور دریچه گاز چیست ؟
آشنایی، نحوه کارکرد، اجزاء، انواع و علائم خرابی سنسور دریچه گاز
خودروهای انژکتوری از اجزای زیادی به وجود آمده‌اند. یکی از اجزای بسیار مهم و حیاتی این خودروها، سنسور دریچه گاز است. سنسور و یا حسگر دریچه گاز می‌تواند به گاز خوردن این اتومبیل‌ها کمک کند. بنابراین برای این که بتوانید به عملکرد صحیح خودروی خود کمک کنید بهتر است این سنسور را بشناسید و با نحوه کارکرد آن آشنا باشید.
در این مقاله از اینفویدک قصد داریم به ارائه مطالبی در زمینه سنسور دریچه گاز بپردازیم و نحوه کارکرد این بخش، انواع و اجزاء آن و سپس علائم خرابی این قطعه را مرور کنیم.
سنسور دریچه گاز
در حالت کلی، حسگر و یا سنسور به وسیله و یا قطعه‌ای گفته می‌شود که قادر است هر گونه تغییرات فیزیکی و یا شیمیایی را اندازه بگیرد و سپس آن را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل کند.
سنسور دریچه گاز که به آن سنسور موقعیت دریچه گاز نیز گفته می‌شود، در واقع نوعی مقاومت متغیر است و این سنسور در خودروهای تویوتا نیز به کار رفته است و شما می توانید لوازم یدکی تویوتا از جمله این سنسور را از اینفویدک تهیه کنید. این بخش، قطعه‌ای کاملاً الکترونیکی بوده و نسبت به دیگر سنسورهای به کار رفته در اتومبیل‌ها، از طول عمر بالاتری برخوردار شده است.
این سنسور به تمیز کاری و یا سرویس شدن نیازمند نبوده و یا به روغن‌کاری آن نیازی ندارید. سنسور دریچه گاز در حالت معمول از ۳ پایه تشکیل شده که یک پایه آن برای برق و پایه دیگر برای اطلاعات در نظر گرفته شده است.
در برخی از خودروها سنسورهای دریچه گاز بر روی دریچه گاز خودرو و در نزدیکی استپر آن‌ها بسته شدهاند. اما در برخی از مواقع و در بعضی از اتومبیل‌ها نیز می‌توانید این سنسور را در بخش جلویی موتور خودرو مشاهده کنید.
از طرف دیگر اگر خودروی شما از انواع خودروهای برقی باشد این سنسور داخل دریچه گاز جای گذاری شده و لذا در صورتی که تخصص و مهارت کافی نداشته باشید امکان تشخیص این قطعه برایتان وجود نخواهد داشت.
آنچه مسلم است این است که این قطعه باید در تنظیم پاشش سوخت خودروهای انژکتوری به آن‌ها کمک کند. در واقع وظیفه این بخش این است که در مواقعی که راننده خودرو، پدال گاز را فشار می‌دهد به میزان باز شدن پولکی دریچه گاز، حسگر و یا سنسور نیز باز شود، تا بتواند به تنظیم پاشش سوخت اقدام نماید.
در حقیقت به میزانی که پولکی دریچه گاز باز می‌شود، به همان میزان هم سنسور دریچه گاز باز خواهد شد و از این طریق، میزان پاشش سوخت انژکتور تنظیم و کنترل می‌گردد.
به این ترتیب هرچه شما پای خود را بیشتر بر روی پدال گاز فشار دهید، میزان باز شدن این دریچه هم افزایش پیدا خواهد کرد و لذا تشخیص داده می‌شود که سوخت بیشتری به یونیت کنترل خودرو و یا ایسیو ارسال شود.
از طرف دیگر سنسور دریچه گاز با کم و یا زیاد بودن مصرف سوخت نیز رابطه مستقیمی دارد. اگر این بخش خراب شود خودروی شما بدون هیچ دلیلی، گاز خواهد خورد و میزان مصرف سوخت آن هم افزایش پیدا خواهد کرد.
نحوه کارکرد سنسور دریچه گاز
در مواقعی که راننده سوئیچ را باز می‌کند، فعالیت‌های حسگر دریچه گاز نیز آغاز می‌گردد. در این شرایط بلافاصله اطلاعاتی به سنسور ارسال می‌گردد. اگر خودروی شما روشن باشد و راننده پای خود را بر روی پدال گاز فشار دهد مقاومت متغیر و یا سنسور دریچه گاز، می‌تواند میزان باز شدن دریچه را به ولتاژ، مبدل سازد. پس از آن ولتاژ تولید شده به کامپیوتر خودرو ارسال خواهد شد.
به طور کلی در مواقعی که راننده گاز می‌دهد، میزان باز و یا بسته شدن سنسور، تحت تأثیر قرار می‌گیرد و ولتاژ و همچنین زاویه آن نیز تغییر می‌کند. مطابق با تحولات ایجاد شده، کامپیوتر خودرو نیز قادر خواهد بود مقدار هوای ورودی به منیفولد را اندازه بگیرد. در این شرایط میزان و حجم پاشش سوخت تنظیم می‌گردد.
انواع سنسور دریچه گاز
در خودروهای ساخت داخل، تولید کنندگان از ۲ نوع سنسور دریچه گاز استفاده می‌کنند که شامل مدل‌های ساژم و زیمنس است. این ۲ نوع حسگر با یکدیگر اختلافاتی دارند. عمده تفاوت‌های آن‌ها از لحاظ ساختاری است.
برای انتخاب سنسور مناسب دریچه گاز باید در ابتدا به مدل کامپیوتر خودروی خود توجه داشته باشید. مطابق با این اصل کلی، اگر کامپیوتر خودروی شما از نوع ساژم به وجود آمده باشد حسگر و یا سنسور دریچه گاز آن هم باید مطابق با آن از نوع ساژم انتخاب شود.
توجه به نوع این سنسورها برای خودروهای مختلف، نکته حائز اهمیتی است. در صورتی که از سنسور دریچه گاز نامتناسب با مدل کامپیوتر خودروی خود استفاده کنید، مشکلات متعددی برای آن ایجاد خواهد شد که یکی از این مشکلات ریپ زدن خودرو است.
اجزاء سنسور دریچه گاز
به طور کلی سنسور دریچه گاز از ۳ بخش و یا جزء اصلی به وجود آمده است. اجزاء اصلی این حسگرها شامل ۳ پین مختلف است.
پین ۱، مثبت ۵ ولت بوده و پین ۲ به منظور ارسال سیگنال طراحی شده، پین ۳ نیز اتصال منفی است.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
علائم اصلی و رایج خرابی سنسور دریچه گاز در خودروها عبارت است از: مواقعی که خودروی شما به خوبی گاز نمی‌خورد، دود کردن غیر طبیعی خودرو و نوسان آن در زمان دورهای بالا، یکی دیگر از علائم خرابی سنسور و یا حسگر دریچه گاز است.
در ادامه به شرح مختصر برخی از این علائم خواهیم پرداخت.
افزایش دور موتور و باقی ماندن بر آن
یکی از مهم‌ترین علائمی که نشان می‌دهد حسگرهای دریچه گاز خودروها با اشکال مواجه شده و یا اختلالی دارند، گاز خوردن بی‌دلیل خودرو آن هم در حالت خلاص است. وقتی که خودروها با چنین مشکلی مواجه شوند آسیبی با عنوان بالا ماندن دور موتور برای آن‌ها ایجاد می‌شود. در این شرایط باید به تعویض حسگر دریچه گاز اقدام کنید.
کپ کردن اتومبیل
از دیگر علائم خرابی حسگر دریچه گاز می‌توان به کپ کردن ماشین اشاره کرد. کپ کردن به وضعیتی گفته می‌شود که در شرایط گاز دادن، پدال فشار فشرده شده و دریچه گاز هم باز می‌شود، اما با این حال خودرو گاز نمی‌خورد. این اتفاق در دور موتور ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ روی می‌دهد.
در این حالت نسبت مخلوط سوخت و هوا و جرقه به هم خورده است. یکی از دلائل اصلی کپ کردن خودروها فرمان اشتباه سنسور دریچه گاز است. در حقیقت این اتفاق نشان می‌دهد که خودروی شما به درستی گاز نخورده و خفه کرده است.
گاز خوردن با تأخیر خودرو
در برخی از مواقع، ولتاژ سنسور دریچه گاز از حد استاندارد و نرمال آن کمتر است. وجود این اشکال باعث می‌شود تا گاز خوردن ماشین با ایجاد چند ثانیه تأخیر اتفاق بیفتد. چرا که باید ولتاژ خودرو به حد و اندازه نرمال خود برسد و خودرو شرایط مساعد برای گاز خوردن را به دست آورد.
در حقیقت در چنین شرایطی، سنسور و و یا حسگر دریچه گاز خودروی شما حالت فنری خود را از دست داده و لذا چند ثانیه زمان لازم دارد تا به حالت اولیه و استاندارد خود باز گردد.
افزایش مصرف سوخت خودرو
همان‌طور که می‌دانید در حال حاضر یکی از دغدغه‌های اساسی رانندگان، افزایش مصرف سوخت خودروها است. چراکه در شرایط کنونی، قیمت سوخت افزایش پیدا کرده و سوخت‌های فسیلی نیز اهمیت خاصی یافته‌اند. این عوامل باعث شده تا سازندگان خودروها به دنبال یافتن راهکارهایی باشند که از طریق اجرا و پیاده‌سازی آن‌ها مشکل افزایش سوخت خودروها را برطرف سازند.
یکی از روش‌های این تولیدکنندگان، طراحی قطعاتی جدید در خودروها است. قطعاتی که وجود آن‌ها کمک می‌کند تا رانندگان مشکل افزایش سوخت نداشته باشند. یکی از این قطعات، حسگر دریچه گاز است.
اما در شرایطی که این قطعه الکترونیکی به درستی کار نکند میزان سوخت ارسال شده به انژکتورها افزایش پیدا خواهد کرد. چراکه این قطعه وظیفه دارد به صورت لحظه به لحظه نسبت سوخت به هوا را تحت مراقبت و کنترل خود قرار دهد و به تنظیم آن دست بزند.
اگر این قطعه نتواند زاویه دریچه گاز خودرو را به خوبی تشخیص دهد، میزان مخلوط سوخت و هوا به هم خواهد خورد. در این شرایط سوخت بیشتری به محفظه احتراق خودرو ارسال می‌گردد و لذا علاوه بر افزایش مصرف سوخت، دود سیاهی نیز از اگزوز خارج خواهد شد.
در واقع، در مواقعی که حسگر با اختلالاتی مواجه شده باشد در برگشت دور موتور به حالت عادی خود نیز تأخیر به وجود می‌آید. در چنین وضعیتی، کامپیوتر خودرو، این احساس را دارد که دریچه گاز خودرو باز بوده و باید سوخت بیشتری به موتور انتقال پیدا کند. این عامل سبب می‌شود تا فرایند پاشش سوخت ادامه پیدا کند و مصرف سوخت خودرو افزایش یابد.
گاز اضافی خوردن خودرو
اگر خودروی شما در هنگام تعویض دنده و یا حالت درجا، گاز اضافه می‌خورد نشان دهنده این است که حسگر دریچه گاز آن به درستی کار نمی‌کند. اگر این بخش دچار اشکال شده باشد، زاویه درست را به کامپیوتر خودرو ارسال نخواهد کرد. بنابراین خودروی شما خود به خود و به صورت هرز و اضافی، گاز خواهد خورد.
افت شتاب خودرو و کاهش کشش آن
اگر حسگر دریچه گاز، خراب شده باشد و نتواند حالت خودرو را به درستی تشخیص دهد، اتومبیل با افت شتاب مواجه خواهد شد. در صورتی که این بخش خودرو عملکرد درستی از خود نشان ندهد به کمبود سوخت و کاهش سوخت‌رسانی به موتور آن هم در حالت نیاز موتور به سوخت بیشتر، منجر خواهد شد.
در این صورت اگر قصد داشته باشید به شتاب اولیه دست پیدا کنید و در سربالایی‌ها، با افت شتاب مواجه می‌شوید و یا در مواقعی که قصد شتاب‌گیری مجدد دارید با اشکال مواجه خواهید شد.
خاموش شدن خودرو به ویژه در شرایط سرد بودن
خاموش شدن خودرو به ویژه در شرایطی که خودرو سرد است، یکی دیگر از علائم خرابی سنسور دریچه گاز است. در این مواقع، شما سعی دارید به گاز دادن خودرو اقدام کنید، اما خودرو خاموش می‌شود.
همچنین خواندن مقالات زیر توصیه می شود :
