احتمالاً نام شاتون را کمتر از سایر بخش‌های مهم خودرو شنیده‌اید، اما شاتون نیز از قطعات اساسی خودرویتان محسوب میشود. شناخت علائم خرابی شاتون خودرو وظیفه هر راننده‌ای است که قصد دارد به بهترین شکل ممکن از اتومبیل خود مراقبت کند. اگر شما نیز جزو همین دسته از رانندگان قرار دارید، ادامه متن را به هیچ وجه از دست ندهید.
آشنایی با شاتون
در ابتدا و قبل از بررسی کردن علائم خرابی شاتون خودرو باید به این موضوع بپردازیم که چنین قطعه‌ای چه وظیفه خاصی در خودروی ما دارد؟ به طور کلی میتوان بیان کرد که شاتون به عنوان یک بخش از موتور شناخته میشود.
اگر شاتون وجود نداشته باشد، میل لنگ و پیستون موتور هیچ ارتباطی با هم نخواهند داشت. شاتون را به عنوان یک پل ارتباطی بین این دو گزینه در نظر بگیرید که این دو بخش مهم را به یک دیگر مرتبط خواهد کرد و از سوی دیگر میتوان به کمک یک حرکت چرخشی را به حرکاتی که به آن‌ها دورانی گفته میشود، مبدل کرد.
از سوی دیگر، به منظور فشرده شده ترکیب سوخت در درون محفظه احتراق لازم است که یک میزان انرژی خاص به پیستون وارد شود تا این عمل طی یک فرایند شامل حرکت رفت و برگشتی صورت بپذیرد. شاتون همان بخشی است که وظیفه ارسال چنین انرژي مهمی را بر عهده گرفته است.
البته باید به این نکته اشاره کنیم که شاتون انرژی موردنیاز برای انجام چنین کاری را به صورت مستقیم از میل لنگ به دست می‌آورد. تقریباً تمامی خودروهای امروزی از شاتون استفاده می‌کنند. در واقع هر خودرویی که از سوخت دیزل یا بنزین بهره میبرد و چیزی به عنوان پیستون و میل لنگ دارد، قطعاً از شاتون کمک می‌گیرد. این گستردگی موجب شده است تا شناخت علائم خرابی شاتون خودرو به امری ضروری تبدیل شود.
شاتون زدن
حتی اگر راننده خیلی حرفه‌ای و خاصی نباشید، احتمالاً عبارت «شاتون زدن» را بارها و بارها شنیده‌اید. در حالت کلی میتوان بیان کرد که شاتون زدن خود اصلی‌ترین دلیل برای گریپاژ کردن موتور خودروی شما محسوب میشود. شاتون زدن خطرات و هزینه‌های بسیار زیادی را به همراه دارد و به همین دلیل به کابوسی برای همه رانندگان تبدیل شده است.
خودروی شما وقتی شاتون می‌زند که میزان روغن واقع در کارتل به شدت کم شود. در واقع کم شدن میزان روغنی که در کارتل قرار گرفته است را میتوان علت شاتون زدن دانست. البته، در پاره‌ای از موارد روغن در درون کارتل وجود دارد، اما آنقدر بی‌کیفیت شده است که عملاً نمی‌توان نام روغن را بر روی آن گذاشت.
وقتی که روغن در درون کارتل وجود نداشته باشد، پیستون بدون روانکاری به فعالیت خود ادامه می‌دهد و این کار آنقدر ادامه پیدا می‌کند تا دمای آن به شدت بالا برود. وقتی دمای فلزات بالا برود، آن‌ها منبسط می‌شوند و این برای شاتون اصلاً خوب نیست.
منبسط شدن شاتون در نهایت باعث خواهد شد تا گژن داخل شاتون گیر کند. در چنین شرایط نامناسبی کوچک‌ترین حرکت پیستون منجر به شکسته شدن آن میشود و در ادامه شاهد خراب شدن بخش‌های مختلی همچون یاتاق و سرسیلندر خواهیم بود.
نشانه‌های خراب شدن شاتون
اکنون که با شاتون زدن آشنایی کاملی پیدا کرده‌اید، بهتر است به سراغ اصل مطلب برویم و به بررسی علائم خرابی شاتون خودرو بپردازیم. اگر برای حل این عوامل دست به کار نشوید و اقداماتی را انجام ندهید قطعاً در نهایت شاتون زدن را تجربه خواهید کرد. بنابراین، لازم است که این موارد را به خوبی در نظر داشته باشید.
1.صدای بسیار شدید از موتور
این مورد را میتوان مهم‌ترین گزینه از بین علائم خرابی شاتون خودرو دانست. در این حالت وقتی دور موتور بالا می‌رود صداهای بسیار شدید و غیرعادی از درون موتور شنیده خواهد شد. نکته مهم آن است که با کاهش دور موتور این صداها نیز کاهش پیدا می‌کند، البته به طور کامل از بین نمی‌روند.
لازم نیست نشانه خاصی از این صداها به شما بدهیم، زیرا به طور قطع حتی به عنوان یک راننده مبتدی نیز متوجه بلند بودن این صداها و غیرعادی بودنشان می‌شوید. در زمان شنیده شدن صداهای مذکور باید خودرو را متوقف و آن را خاموش کنید. فعالیت موتور در این حالت بسیار خطرناک است.
2.تق تق کردن
مورد دیگری که در بین علائم خرابی شاتون خودرو جای می‌گیرد، تق تق کردن موتور است. در این حالت موتور علاوه بر صداهای شدید، ضربات شدیدی را تجربه می‌کند که دلیل آن خشک کار کردن پیستون محسوب میشود. عدم وجود روغن در درون موتور به شدت بر روی این صدا اثر می‌گذارد. در این حالت نیز باید خودرو را متوقف کنید و آن را با وسایل حمل و نقل مخصوص به تعمیرگاه انتقال دهید.
3.ریخته شدن روغن
سومین دلیل از مجموعه علائم خرابی شاتون خودرو، روغن ریزی است. روغن ریزی خود میتواند عوامل متنوعی داشته باشد، اما معمول‌ترین گزینه در بین آن‌ها خراب شدن شاتون موتور است. در واقع باید بیان کرد که بین شاتون زدن و عدم وجود روغن به شکل مناسب در درون خودرو یک رابطه اساسی وجود دارد و به همین جهت باید همواره حواستان به گیج روغن باشد.
در برخی از تصادفات، شدت ضربه آنقدر شدید است که حتی شاتون موتور نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و دچار خمیدگی میشود. خمیدگی این بخش حتی به میزان یک میلی‌متر مشکلات متعددی از جمله شاتون زدن را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، اگر خودروی شما به تازگی تصادف کرده است، توصیه می‌‌کنیم که این گزینه را مورد بررسی قرار دهید.
سخن پایانی
با شناخت علائم خرابی شاتون خودرو می‌توانید به شکل بهتری از خودروی خود مراقب کرده و طول عمر آن را افزایش دهید. شاتون زدن یکی از خطرناک‌ترین مواردی به شمار می‌آيد که میتواند برای یک موتور رخ دهد. به همین دلیل لازم است که با مشاهده هر یک علائم گفته شده، سریعاً به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
خوشبختانه امروزه وسایل و تجهیزات پیشرفته‌ای وجود دارد که میتوان به کمک آن‌ها روند تعمیر شاتون را پیش گرفت. بنابراین، لازم نیست که در این زمینه نگرانی خاصی داشته باشید. اگر هنوز هم در این رابطه کنجکاو هستید و می‌خواهید با شاتون و علائم خرابی آن بیشتر آشنا شوید، تنها کافی است که به لیست تعمیرکارانی که در اینفویدک ثبت شده اند مراجعه کنید.
همچنین خواندن مطالب زیر توصیه می شود :
