سیستم تعلیق ماشین سنگین خود را بیشتر بشناسید !
در این مقاله قصد داریم با سیستم تعلیق خودروهای سنگین و عملکرد آنها بیشتر آشنا شویم. این سیستم در خودروهای سواری و سنگین تقریباً عملکرد مشابهی دارد. تفاوت آنها در پروسهای است که طی میکنند تا به هدف مد نظر برسند. اصلی ترین عملکرد یک سیستم تعلیق تامین راحتی سرنشینان خودرو است. برای داشتن تجربه یک رانندگی خوب لازم است سیستم تعلیق خودرو بهترین عملکرد خود را ارائه دهد. با توجه به نقشی که این سیستم در راحتی سرنشینان خودرو دارد، لازم است با عملکرد آن بیشتر آشنا شویم.
سیستم تعلیق خودروهای سنگین از نظر اجزا کاملاً مشابه سیستمهای به کار رفته در خودروهای سواری و ماشینهای کوچک است. تفاوت بین سیستم تعلیق یک خودروی کوچک با خودروهای سنگین در نحوه ارتباط متقابل چرخها روی یک محور است. نحوه شکلگیری ارتباط بین چرخها با توجه به بهینهسازی حرکت خودرو تنظیم میشود. بهینه سازی ارتباط بین چرخها باعث حرکت روان خودرو و کنترل فشارهای ناشی از حرکت میشود.
عملکرد سیستم تعلیق خودروهای سنگین
سیستم تعلیق به کار رفته در ماشینهای سنگین اغلب از نوع هیدرولیکی میباشد. با توجه به اینکه خودروهای سنگین فشار زیادی به جاده وارد میکنند، متقابلاً فشار زیادی نیز از جاده دریافت میکنند. در صورتی که سیستم تعلیق یک خودرو خراب باشد فشار زیادی از جاده به ماشین وارد میشود و راحتی سرنشینان را تحت تاثیر قرار میدهد.
دو هدف اصلی سیستم تعلیق در خودروهای سنگین تامین راحتی سرنشینان و حفاظت از سایر اجزای خودرو در برابر فشارهای جاده است. عواملی که سلامت سیستم تعلیق بر آنها اثر می گذارد شامل شتاب خودرو، عملکرد ترمز و حرکت طولی است.
در خودروهای سنگین قبل از نصب سیستم تعلیق وزن خودرو اندازهگیری میشود. سپس بعد از نصب وزن خودرو مجدداً اندازهگیری شده و باید تناسب بین وزن قبل و بعد رعایت شود. فاکتورهای متعددی مثل زاویه فنربندی، نوع سختی فنر و بدنه آن و ضریب کمک فنر عوامل موثر در رعایت این تناسب هستند.
این امر کمک میکند سیستم تعلیق بتواند وزن خودرو را تحمل کند و ضربات وارده از سمت جاده را جذب نماید و این ضربات را به ارتعاشات تبدیل کند. تناسب کمک میکند زاویه چرخها تصحیح شده و موقعیت فرمان حفظ شود.
میتوان با رعایت این تناسب سطح تماس مناسب بین چرخ و جاده را تضمین کرد. فرمانپذیری خودرو بالا رفته و خودرو در برابر فشارهای وارده از سوی جاده محافظت میشود و در نهایت سرنشینان خودرو از رانندگی با آن لذت میبرند. در ادامه با اجزای به کار رفته در سیستم تعلیق ماشینهای سنگین بیشتر آشنا میشویم.
اجزای سیستم تعلیق خودروهای سنگین
سیستم تعلیق خودروهای سنگین اغلب از ۷ قطعه اصلی تشکیل شده است. این اجزا شامل کمک فنر، سیبک میل تعادل، بوش، طبق و استرات است. بسته به نوع سیستم تعلیق ممکن است هر کدام از این اجزا تغییر یابد، حذف شود یا به تعداد آن اضافه شود. در ماشینهای سنگین اغلب از سیستمهای تعلیق هیدرولیکی استفاده میشود.
در این نوع سیستم ترمزهای هیدرولیکی به کار میروند که عملکرد بهتری برای کنترل خودروی سنگین دارند. در برخی از خودروهای سنگین نیز از ترمزهای کابلی و هیدرولیک اهرمی استفاده میشود.
سیستمهای تعلیق هیدرولیکی بر پایه قانون فشارهای هیدرولیک کار میکنند. طبق این قانون مایعات دارای انعطاف مخصوصی هستند، این امر کمک میکند فشار بین چرخها به صورت متعادل تقسیم شود. با پیشرفته تر شدن صنعت خودروسازی استفاده از قانون هیدرولیک در طراحی خودرو روز به روز گسترش یافت. به کار بردن این قانون در طراحی خودرو سیستمهای هیدرولیکی را پدید آورد. از آن جمله میتوان به سیستم تعلیق، فرمان هیدرولیک و گیربکس اتوماتیک اشاره کرد.
اولین شرکتی که استفاده از سیستم هیدرولیکی را در برنامه طراحی خودروهای خود قرار داد سیتروئن نام داشت. شرکت سیتروئن اولین محصول هیدرولیکی به نام سوپاپ را در خودروهای خود استفاده نمود.
این سوپاپ برای ورودی سیلندر استفاده میشد و به کمک ارتباط با یک پردازنده روغن موجود در هر سیلندر را اندازهگیری می کرد. پردازنده با تحلیل میزان روغن سیلندر ارتفاع مناسب سیستم تعلیق را تخمین زده و آن را تنظیم مینمود. یکی از مهمترین ویژگیهای سیستم های هیدرولیکی علاوه بر قابلیت انطباق پذیری بالا مقاومت زیاد آنها است. کارایی این نوع سیستم نیز در سطح خوبی میباشد و سنتی بودن آنها باعث نمیشود که عملکرد ضعیفی ارائه دهند.
خرابی سیستم تعلیق ماشین های سنگین
گفتیم که سیستم تعلیق خودروهای سنگین نقش مهمی در عملکرد صحیح خودرو دارد. خرابی سیستم تعلیق بر قسمتهای مختلف یک خودرو تاثیر میگذارد. به عنوان مثال اگر زاویه چرخهای ماشین تنظیم نباشد ماشین لغزش پیدا کرده و کنترل فرمان سخت میشود. این مشکل ناشی از خراب شدن یک قطعه از سیستم تعلیق است.
خراب شدن فنرهای سیستم تعلیق باعث میشود هنگام رانندگی در جادههای ناهموار فشار زیادی در کابین خودرو احساس شود. در خودروهای سنگین کمک فنرها بسیار در معرض آسیب هستند زیرا فشار زیادی به آنها وارد میشود و احتمال خرابی آنها بالا میرود.
سیبک در سیستم تعلیق خودروهای سنگین
خرابی قسمت سیبک سیستم تعلیق باعث میشود گرفتن فرمان ماشین سخت شده و ماشین روان نباشد. خرابی این قسمت سیستم تعلیق باعث میشود ماشین جیرجیر کند و حالت خوابیده پیدا کند و هنگام عبور از دستاندازها با مشکل روبرو شود. سیبک قطعهای است که نصب آن نیاز به تخصص دارد و در صورت خرابی حتماً باید تعویض شود.
به طور کلی وظایف سیبک در سیستم تعلیق خودرو مهار نوسانات ناشی از عبور خودرو از دست اندازها، کنترل فشار و مدیریت آن و فراهم کردن امکان گردش چرخهای خودرو است. با توجه به کار سیبک نقش این قطعه در عملکرد صحیح خودرو بسیار مهم است.
آشنایی با عملکرد میل تعادل
قطعه مهم دیگری که در سیستم تعلیق خودروهای سنگین به کار میرود میل تعادل است. میل تعادل ممکن است دچار فرسودگی شود. در این حالت ارتباط چرخ با فرمان قطع شده و ماشین دچار خرابی کلی میشود. وقتی میل تعادل به درستی کار نکند فرم چرخها عوض شده و فرمانپذیری ماشین مختل میشود. علامتهای خرابی میل تعادل شامل خارج شدن چرخها از کنترل در حین شتاب و سرعت زیاد، وجود حرکت اضافه و لق شدن فرمان است.
باید این نکته را در نظر گرفت که تعویض قطعات سیستم تعلیق خودروهای سنگین امری تخصصی است. با چک کردن دوره ای سلامت اجزای سیستم تعلیق می توان سلامت سایر قطعات خودرو را نیز تضمین کرد.
انواع سیستم تعلیق در خودروهای سنگین
سیستم های تعلیق در خودروهای سنگین بسیار متنوع هستند و شرکت های مختلف بسته به نیازشان ممکن است سیستم هایی متفاوت و یونیک برای محصولات خود استفاده کنند. در ادامه 3 نمونه را به صورت مختصر معرفی می کنیم.
1- سیستم تعلیق میله پیچشی
اتصال لوله فولادی باریک به جناغی وسیله نقلیه و پیشچش حول محور، اساس کار سیستم تعلیق میله پیچشی است. البته بد نیست بدانید که این لوله از یک طرف به شاسی متصل شده و انتهایش پیچ نمی خورد.
2- سیستم تعلیق فنر برگی
این نوع از سیستم تعلیق خودروهای سنگین معمولا از قطعات فولادی بلند و قوسی شکل ساخته شده اند که در هنگام نیاز این قطعه قوسی شکل خم می شود. در واقع سیستم تعلیق فنر برگی جزء اولین نمونه های تولید شده سیستم های تعلیق بوده اند.
3- سیستم تعلیق فنری
رایج ترین سیستم تعلیق در خودروهای سنگین نظیر کامیون، سیستم تعلیق فنری است که معمولا در قسمت جلویی وسیله مورد استفاده قرار گرفته است و از فنرهای مارپیچی استفاده شده است.
4- سیستم تعلیق خودتراز
این سیستم تعلیق به طور خودکار ارتفاع و سفتی سواری را بر اساس بار تنظیم می کند و اطمینان حاصل می کند که کامیون بدون توجه به وزن بار در سطح باقی می ماند. این سیستم هندلینگ، کاهش سایش تایر و ایمنی کلی را بهبود می بخشد.
نتیجه گیری
در این نوشته سعی کردیم مهمترین مطالب در مورد سیستم تعلیق خودروهای سنگین از جمله انواع آنها، اجزاء، خرابی ها و … را بررسی کنیم. اگر دارنده کامیون، کشنده و سایر خودروهای سنگین هستید حتما به بررسی سلامت تعلیق خودروی خود توجه ویژه کنید چرا که خرابی سیستم تعلیق ممکن است خسارت های زیادی را برای شما به بار بیاورد.