چگونه روغن گیربکس را تعویض کنیم؟

تعویض روغن گیربکس برای بالا بردن میزان بازدهی اتومبیل بسیار مورد توجه قرار می‎گیرد.  از آن به عنوان روغن جعبه دنده یا واسکازین نیز یاد می‎شود. به راحتی از نام آن می‎توان دریافت که محل استفاده از این روغن در جعبه دنده ( گیربکس) است. یکی از تفاوت‎های مهم روغن گیربکس با روغن موتور، میزان چگالی آن است.

این روغن از چگالی بیشتری برخوردار بوده و اصطلاحا گرانروی بالایی دارد. تعویض آن در فواصل زمانی معین سبب می‎شود تا استهلاک خودرو به طور قابل توجهی کاهش یابد. این ماده خاصیت لغزندگی داشته و سبب می‎شود تا قسمت‎های متحرک جعبه دنده، راحت‎تر و روان‎تر کار کنند. در خودروهایی که مجهز به جعبه دنده خودکار یا همان اتوماتیک هستند، این روغن از بالارفتن حرارت در قطعات جلوگیری خواهد کرد، در واقع  نقش خنک کننده را نیز برعهده دارد. با ادامه این مقاله از سایت اینفویدک با ما همراه باشید.

تعویض روغن گیربکس با باز کردن پیچ کارتل

یکی از روش‎های رایج برای تعویض روغن جعبه دنده، باز کردن پیچ کارتل است که دقیقا در زیر مخزن آن قرار داد. از آن به عنوان پیچ ( شیر) تخلیه نیز یاد می‎شود. برای این منظور لازم است تا اتومبیل به چاله سرویس برده شود. تکنسین سینی بزرگی را زیر خودرو قرار داده و سپس پیچ کارتل را باز می‎کند، به این ترتیب روغن گیربکس  خارج خواهد شد.

بسیاری از تکنسین‎های مکانیک این روش را برای تعویض روغن گیربکس مناسب نمی‎دانند. چرا که بر این باور هستند روغن به طور کامل از مخزن خارج نخواهد شد. از تمام حجم روغن جعبه دنده، حدود 50 درصد آن در کارتل وجود دارد. در این حالت روغن تازه با باقیمانده روغن کارکرده، ترکیب خواهد شد و به این ترتیب از ماهیت شیمیایی آن کاسته می‎شود.

این امر در نهایت میزان بازدهی اتومبیل را کاهش خواهد داد.  همچنین در بسیاری از اتومبیل‎های مدرن، با باز کردن پیچ کارتل امکان تخلیه روغن گیربکس وجود ندارد. بنابراین شاید بهتر باشد از روش‎های دیگری برای این تخلیه این روغن بهره برده شود.

تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه ساکشن

برای این منظور روش‎های مختلفی وجود دارد که از آن جمله می‎توان به دستگاه‎های هوشمندی که برای همین هدف طراحی شده‎اند، اشاره کرد. با استفاده از آنها به راحتی می‎توان روغن قدیمی گیربکس را تخلیه و روغن جدید را تزریق کرد. از این دستگاه‎ها به عنوان ساکشن، دستگاه شستشوی گیربکس، دستگاه تزریق روغن گیربکس و دستگاه ATF    نیز یاد می‎شود.

این دستگاه دارای قطعات مختلفی است که از آن جمله می‎توان به صفحه نمایش،شلنگ ، فیلتر و مخازن آن اشاره کرد. به طور کلی برای آن دو مخزن طراحی شده است. یکی از آنها به روغن تازه اختصاص داشته و دیگری برای جمع‎آوری روغن کارکرده.

همچنین این دستگاه دارای دو شلنگ ( رابط) است. یکی از آنها به خنک کننده جعبه دنده و دیگری دقیقا به گیربکس متصل خواهد شد. با روشن شدن دستگاه، روغن کارکرده از طریق رابط‎ها، از مخزن روغن در اتومبیل خارج شده و به سمت دستگاه هدایت می‎شود. برای بالا بردن طول عمر دستگاه، در مسیر روغن کارکرده، فیلتری تعبیه شده است. به این ترتیب مقداری از ناخالصی‎های روغن کارکرده، قبل از انتقال به دستگاه گرفته خواهد شد.

در مرحله بعدی لازم  است تا دمای روغن کارکرده و جدید با یکدیگر سازگار شوند. برای این منظور به کمی زمان نیاز خواهید داشت. در مرحله آخر نیز روغن جدید از طریق رابط‎ها به اتومبیل تزریق خواهد شد.

مزایای تعویض روغن با دستگاه ساکشن

با استفاده از دستگاه ساکشن، روغن جعبه دنده به طور کامل تخلیه خواهد شد. همچنین این دستگاه رسوبات را نیز جذب خواهد کرد. این دستگاه‎ها به صورت تمام اتوماتیک و دستی طراحی شده‎اند.

با استفاده از دستگاه امکان شستشوی گیربکس نیز وجود دارد.

در طی آن مراحل تخلیه روغن و تزریق روغن تازه به خوبی قابل مشاهده و کنترل است.

آیا می توان از روغن گیربکس دستی بجای اتوماتیک استفاده کرد؟

برای جعبه دنده‎های اتوماتیک و دستی از روغن گیربکس‎های متفاوتی استفاده خواهد شد. این امر به نوع عملکرد آنها باز می‎گرد. روغن گیربکس‎های اتوماتیک و دستی از نظر غلظت و چگالی با یکدیگر متفاوت هستند. شاید بپرسید آیا می‎توان از آنها بجای دیگر استفاده کرد؟ گاهی اوقات می‎توانید از روغن گیربکس اتوماتیک در انواع دستی استفاده کنید. اما از انواع دستی نمی‎توانید در جعبه دنده‎های اتوماتیک بهره ببرید.

اساس تعویض این روغن در همه خودروها یکسان است. با این حال هر اتومبیلی دارای ویژگی‎های خاصی است و این امر سبب می‎شود در جزییات کمی با هم تفاوت داشته باشد. بهرحال اگر می‎خواهید  از بروز آسیب‎های جدی به خودرو جلوگیری شود،  لازم است در فواصل زمانی معین اقدام به تعویض روغن نمایید.

زمان تعویض روغن گیربکس دستی

با گذشت زمان روغن گیربکس دچار آلودگی خواهد شد، به همین دلیل خاصیت خود را از دست خواهد داد. این امر سبب باعث کاهش کارایی قطعات اتومبیل می‎شود. زمان تعویض روغن جعبه دنده به دستی یا اتوماتیک بودن آن بستگی دارد. در اتومبیل‎هایی که مجهز به جعبه دنده دستی هستند، این موضوع تا حدود زیادی به دیسک و کلاچ بستگی خواهد داشت.

به همین دلیل توصیه می‎شود همزمان با چک کردن دیسک و کلاچ، به سراغ تعویض روغن جعبه دنده نیز بروید. به طور کلی بهتر است پس از پیمودن 65 تا 80 هزار کیلومتر، به تعمیرگاه مراجعه کرده و دیسک و کلاچ را بررسی کرده و در کنار آن روغن گیربکس را نیز کنترل و تعویض نمایید.

البته با مشاهده برخی علائم نیز می‎توانید زمان تعویض آن را مشخص نمایید. از جمله آنها به موارد زیر اشاره شده است:

• تغییر رنگ روغن
• تغییر بوی روغن
• سرو صداهای نامتعارف و غیر طبیعی هنگام تعویض دنده

زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک

تعویض روغن گیربکس در اتومبیل‎های اتوماتیک از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است. این روغن صرفا عاملی برای روانکاری قطعات نیست بلکه باعث کاهش دما در قطعات نیز خواهد شد. به همین دلیل توصیه می‎شود پس از پیمودن هر 60 هزار کیلومتر برای کنترل و تعویض آن اقدام نمایید.

از آنجا که اتومبیل‎ها دارای ویژگی‎های خاصی هستند، شاید بهتر باشد در این زمینه به دفترچه راهنما مراجعه نمایید. سازندگان و طراحان اتومبیل اطلاعات مفیدی در رابطه با زمان تعویض روغن گیربکس و نوع روغن در اختیار شما قرار خواهند داد.