با پیشرفت فناوری در صنعت خودروسازی، سیستم‌های سنتی در خودروها جای خود را به سامانه‌های هوشمندتر و کارآمدتری می‌دهند. یکی از این تحولات، استفاده از کلاچ برقی یا کلاچ اتوماتیک هوشمند در برخی از خودروها است. این سیستم جایگزینی نوآورانه برای کلاچ‌های مکانیکی و هیدرولیکی قدیمی محسوب می‌شود و تجربه‌ای ساده‌تر و راحت‌تر از رانندگی را برای کاربران فراهم می‌کند. در این مقاله با عملکرد سیستم کلاچ برقی، مزایا و معایب آن و همچنین خودروهایی که به این فناوری مجهز شده‌اند، آشنا خواهید شد.
کلاچ برقی چیست؟
کلاچ برقی (Electric Clutch) سیستمی است که وظیفه قطع و وصل انتقال نیرو بین موتور و گیربکس را، بدون نیاز به فشردن پدال کلاچ توسط راننده انجام می‌دهد. در این سیستم، پدال کلاچ حذف شده است و عملیات کلاچ‌گیری توسط یک واحد الکترونیکی و موتور برقی کنترل می‌شود. کلاچ برقی به‌طور خاص در خودروهایی با گیربکس دستی به‌کار می‌رود که به کمک این فناوری به نوعی عملکرد نیمه‌اتوماتیک می‌رسند. با توجه به شرایط اقساط ایران خودرو، بسیاری از مشتریان ترجیح می‌دهند ابتدا خودروی دنده‌ای موردنظر خود را به‌صورت قسطی تهیه کنند و سپس با نصب سیستم کلاچ برقی، آن را به خودروی انتخابی سبز برای رانندگی شهری با عملکردی نزدیک به گیربکس اتوماتیک ارتقا دهند. راننده همچنان دنده را با دست عوض می‌کند، اما دیگر خبری از فشردن پدال کلاچ نیست؛ همه چیز هوشمندانه و بدون زحمت انجام می‌شود.
خودروهایی که کلاچ برقی دارند
برخی از خودروهای داخلی در ایران به‌صورت کارخانه‌ای یا با استفاده از سیستم‌های جانبی نصب‌شده توسط شرکت‌های ثالث، به کلاچ برقی مجهز شده‌اند. از جمله این خودروها می‌توان به پراید، تیبا و تیبا ۲، ساینا، کوئیک، پژو ۴۰۵، پژو پارس، سمند، رانا و دنا اشاره کرد. این خودروها عمدتا گیربکس دستی داشته و با بهره‌گیری از سیستم کلاچ برقی، تجربه‌ای نزدیک به رانندگی با خودروهای نیمه‌اتوماتیک را برای راننده فراهم می‌کنند.
نکته مهم اینکه بسیاری از این خودروها، از جمله محصولات سایپا، در حال حاضر با شرایط فروش اقساطی سایپا ۱۴۰۴ نیز عرضه می‌شوند و همین موضوع باعث شده نصب کلاچ برقی روی آن‌ها به انتخابی هوشمندانه برای خریداران جدید تبدیل شود.
نکته قابل توجه این است که این سیستم‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت نیاز، قابلیت بازگشت به وضعیت اولیه و حذف کلاچ برقی نیز وجود دارد، بنابراین کاربران می‌توانند با اطمینان بیشتری از این فناوری استفاده کنند. در ادامه با ۳ خودروی پرطرفداری که نصب کلاچ برقی روی آن‌ها بسیار رایج و محبوب است، آشنا می‌شوید.
نصب کلاچ برقی روی خودرو پژو 206
پژو ۲۰۶ یکی از پرطرفدارترین خودروهای شهری در ایران است که به‌ویژه میان جوانان محبوبیت بالایی دارد. با وجود طراحی مناسب و مصرف سوخت اقتصادی، رانندگی طولانی‌مدت با مدل‌های دنده‌ای آن در مسیرهای پرترافیک می‌تواند خسته‌کننده باشد. یکی از راه‌حل‌های کاربردی برای بهبود تجربه رانندگی با ۲۰۶، نصب کلاچ برقی است.
با نصب این سیستم، نیازی به فشردن مداوم پدال کلاچ نخواهید داشت؛ این موضوع به‌ویژه در ترافیک‌های شهری باعث کاهش قابل توجه خستگی راننده می‌شود. همچنین، شروع حرکت در شیب یا توقف‌های مکرر، بدون لرزش و خاموش شدن خودرو انجام می‌گیرد. در مقایسه با خودروهای اتوماتیک، نصب کلاچ برقی روی ۲۰۶، نه‌تنها هزینه پایین‌تری دارد بلکه نگهداری ساده‌تری را نیز فراهم می‌کند.
نصب کلاچ برقی روی خودرو پراید
پراید با وجود ساختار فنی ساده، یکی از خودروهایی است که نصب کلاچ برقی روی آن بسیار رایج شده است. دلیل اصلی این استقبال، نصب آسان سیستم، قیمت مناسب قطعات و تاثیر قابل توجه آن در افزایش راحتی رانندگی است. استفاده از کلاچ برقی در پراید باعث می‌شود احتمال خاموش شدن خودرو هنگام شروع حرکت کاهش یابد و رانندگی برای تازه‌کارها یا سالمندان بسیار آسان‌تر شود؛ همچنین کنترل خودرو در ترافیک‌های سنگین و مسیرهای سربالایی بهتر و روان‌تر خواهد بود. جالب اینکه به‌دلیل استفاده گسترده پراید در ناوگان حمل‌ونقل شهری، بسیاری از رانندگان از این سیستم برای کاهش استهلاک و افزایش آسایش خود بهره می‌برند.
نصب کلاچ برقی روی خودرو سمند
سمند به دلیل ساختار نیمه‌سنگین و کاربرد وسیع در ناوگان‌های تاکسی‌رانی، یکی از خودروهای مناسب برای نصب کلاچ برقی محسوب می‌شود. نصب این سیستم باعث کاهش قابل توجه خستگی راننده در مسیرهای طولانی و ترافیک‌های سنگین می‌شود و به واسطه عملکرد دقیق الکترونیکی، عمر مفید دیسک و صفحه کلاچ را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، تجربه رانندگی را بهبود می‌بخشد بدون اینکه نیازی به استفاده از گیربکس اتوماتیک پرهزینه باشد.
تجربه‌ای جدید، میان گیربکس دستی و اتومات
کلاچ برقی یک گام رو به جلو در ساده‌سازی رانندگی خودروهای دنده‌ای است. این فناوری با حذف پدال کلاچ و جایگزینی آن با سیستم الکترونیکی، رانندگی را خصوصا در ترافیک‌های شهری راحت‌تر می‌کند. با این حال، باید در نظر داشت که این سیستم همچنان نیاز به مراقبت و نگهداری دارد و ممکن است برای برخی رانندگان حرفه‌ای با نیاز به واکنش سریع، محدودیت‌هایی ایجاد کند.
برای رانندگانی که به‌دنبال تجربه‌ای آسان‌تر از رانندگی با خودروی دنده‌ای هستند، کلاچ برقی گزینه‌ای اقتصادی و کاربردی محسوب می‌شود. با بررسی دقیق شرایط خودرو، نوع کاربری و سبک رانندگی، می‌توان تصمیمی آگاهانه در استفاده از این فناوری گرفت.در نهایت انتخاب بین سیستم کلاچ برقی یا مکانیکی، به نیاز، سبک رانندگی و بودجه شما بستگی دارد.
