پمپ کلاچ چیست؟ پمپ کلاچ یکی از اجزای حیاتی گیربکس‌های دستی است که وظیفه فعال کردن مکانیسم کلاچ را به‌صورت هیدرولیکی بر عهده دارد. خرابی پمپ کلاچ می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات در راندن خودرو می‌شود. ما در این مقاله به بررسی علائم خرابی پمپ کلاچ، نحوه آزمایش آن و بررسی قیمت پمپ کلاچ می‌پردازیم.
پمپ کلاچ چه کاربردی دارد؟
هنگامی‌که پدال کلاچ را فشار می‌دهید. پمپ کلاچ فشاری را در مایع کلاچ ایجاد و دیسک کلاچ را از فلایوال جدا می‌کند. این کار موجب می‌شود تا تعویض دنده به‌صورت نرم و آسانی انجام شود.
علائم خرابی پمپ کلاچ
اگر نمی‌توانید به‌راحتی دنده‌های ماشین را تعویض کنید، ممکن است پمپ کلاچ شما در حال خراب شدن باشد. در اینجا به شش نشانه‌ای که باید به دنبال آن‌ها باشید اشاره می‌کنیم:
1- کم یا تیره بودن روغن کلاچ:
روغن کلاچ هم مثل روغن ترمز است. اگر سطح روغن در مخزن (reservoir) کاهش یافته اما نشتی خارجی قابل مشاهده‌ای وجود نداشته باشد، ممکن است روغن از زیر آن روی کف خودرو در قسمت راننده چکه کند. کاور پدال کلاچ را کنار بزنید و آن را بررسی کنید.
اگر مایع داخل مخزن تیره به نظر می‌رسد یا تکه‌هایی در آن شناور است، پمپ کلاچ شما مشکل دارد. همچنین هنگام هواگیری کلاچ به دنبال حباب‌های هوا باشید. وجود حباب نشان‌دهنده ورود هوا به داخل سیستم و به‌احتمال‌زیاد به دلیل نشتی یا خرابی واشر درجایی از پمپ کلاچ است.
2- مشکل در تعویض دنده
یکی از علائم خرابی پمپ کلاچ سخت عوض کردن دنده‌ها است. شاید هنگام فشار دادن پدال کمی لرزش یا ضربان احساس کنید و صدای ساییدگی بشنوید
به دلیل اینکه پمپ نمی‌تواند فشار هیدرولیک کافی برای حرکت چنگال کلاچ و کنترل عملکرد صفحه کلاچ ایجاد کند، کلاچ به‌جای اینکه کاملاً درگیر یا جدا شود، لیز می‌خورد. این مشکل به‌مرورزمان بدتر و می‌تواند منجر به خرابی کامل گیربکس شود.
3- از دست دادن قدرت و شتاب ماشین
اگر موتور شما دچار افت شتاب و قدرت شده و ناگهان خاموش می‌شود، این نشانه مهمی از خرابی پمپ کلاچ است. ممکن است متوجه شوید که حتی با فشار دادن پدال، کلاچ از کار نمی‌افتد و باعث خاموش شدن موتور می‌شود. این مورد می‌تواند بسیار خطرناک باشد، به‌خصوص در هنگام رانندگی در بزرگراه یا ترافیک سنگین.
4- پدال کلاچ نرم یا اسفنجی:
پدال کلاچ نرم یا اسفنجی نشان‌دهنده فشار هیدرولیک پایین در سیستم است . این مشکل معمولاً به دلیل نشتی روغن یا ورود هوا در سیستم کلاچ ایجاد می‌شود.
مشاهده چکه های روغن ترمز زیر داشبورد یکی از این نشانه‌ها است. شاید بتوانید با هواگیری سیستم به‌طور موقت آن را برطرف کنید، اما اگر این مسئله دوباره اتفاق بیفتد به‌احتمال‌زیاد پمپ کلاچ آسیب دیده و نشتی داخلی دارد.
5- پدال کلاچ سخت یا چسبنده
وقتی کلاچ را به‌سختی به پایین فشار بیاورید، ممکن است پمپ کلاچ مجراها را مسدود کرده یا واشر آسیب دیده داشته باشد که بر جریان روغن کلاچ تأثیر می‌گذارد.
قطعات فرسوده گیربکس هم باعث سفتی یا گیرکردن پدال کلاچ می‌شوند. زمانی که پدال کلاچ حتی بعد از رها کردن روی کف خودرو باقی می‌ماند، به‌احتمال‌زیاد روغن ترمزتان کم شده یا پر از هواست یا پمپ کلاچ شما خراب شده است.
6- به هم خوردن نقاط درگیری کلاچ
اگر سطح روغن کلاچ خیلی پایین باشد، دیگر پدال کلاچ شما در موقعیت‌های قبلی یا استاندارد خود درگیر نمی‌شود و اجزای کلیدی به‌طور کامل کار نمی‌کنند.
خرابی پمپ کلاچ بالا
پمپ کلاچ بالا یا سیلندر اصلی (master Cylinder) معمولاً در محفظه موتور، نزدیک پدال کلاچ قرار دارد. از علائم خرابی پمپ کلاچ بالا می‌توان به موارد زیر نام برد:
- کم شدن روغن کلاچ
- رهاشدگی ناگهانی کلاچ
- تیره شدن رنگ روغن کلاچ
- پدال کلاچ به‌طور خودکار به بالا بازنمی‌گردد.
خرابی پمپ کلاچ پایین
پمپ کلاچ پایین یا سیلندر فرعی (Slave Cylinder) هم معمولاً در زیر خودرو و نزدیک گیربکس نصب می‌شود. از علائم خرابی پمپ کلاچ پایین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یک پدال کلاچ نرم
- نشت روغن
- کم شدن روغن ترمز یا گیربکس
- مشکل در تعویض دنده
- صدای جیرجیر یا ساییدن از چرخ‌دنده‌ها
- صداهای غیرمعمول موتور
اگر پمپ کلاچ خراب باشد چه می‌شود؟
عدم رسیدگی به خرابی پمپ کلاچ بالا یا پایین می‌تواند مشکلات زیر را برای ماشین شما به همراه داشته باشد:
- سایش و پارگی زودرس کلاچ: اگر پمپ کلاچ به‌درستی کار نکند، دیسک‌های کلاچ به‌طور کامل از هم جدا نمی‌شوند و در هنگام درگیر شدن ساییده می‌شوند.
- آسیب جدی به گیربکس: اگر کلاچ به‌درستی کار نکند، می‌تواند به دنده‌ها و سایر اجزای گیربکس آسیب برساند.
- خرابی ناگهانی کلاچ: در موارد شدید، پمپ کلاچ می‌تواند به‌طور کامل از کار بیفتد و باعث شود کلاچ دیگر درگیر نشده یا کنده شود.
تست خرابی پمپ کلاچ ماشین
برای اینکه بفهمید پمپ کلاچ ماشین به‌خوبی کار می‌کند یا خیر، مراحل زیر را انجام دهید:
- مخزن روغن کلاچ را که معمولاً در کنار سیلندر اصلی قرار دارد، بررسی کنید. سطح روغن باید بین علامت‌های Min و Max باشد.
- با موتور خاموش، پدال کلاچ را تا انتها فشار دهید و سپس رها کنید.
- درصورتی‌که کلاچ سالم باشد، باید به‌سرعت به موقعیت اولیه خود بازگردد و هنگام فشار دادن مقداری مقاومت احساس کنید.
- اگر پدال گیر کند، به‌آرامی حرکت کند یا احساس فنری بودن داشته باشد، به‌احتمال‌زیاد دچار فرسودگی شده است.
- با موتور روشن، کلاچ را چندین بار فشار دهید و ببینید که آیا دنده‌ها به‌آرامی و بدون مشکل تعویض می‌شوند یا خیر. اگر در تعویض دنده مشکل دارید، شاید پمپ کلاچ یا سیستم آن مشکل داشته باشد.
تعمیر پمپ کلاچ چه قدر طول می‌کشد؟
زمان تعمیر پمپ کلاچ (اعم از اصلی یا فرعی) می‌تواند بسته به عوامل مختلفی متفاوت باشد. برای هر چه پیچیدگی سیستم کلاچ و قابلیت دسترسی به پمپ سخت‌تر باشد، زمان تعمیرات افزایش می‌یابد.
تعویض سیلندر اصلی معمولاً بیشتر از تعویض سیلندر فرعی طول می‌کشد زیرا سیلندر اصلی معمولاً در محفظه موتور قرار دارد و ممکن است نیاز به برداشتن قطعات بیشتری برای دسترسی داشته باشد.
زمان تعویض پمپ کلاچ بالا 1-3 ساعت و پمپ کلاچ پایین 0.5-2 ساعت طول می‌کشد.
از کجا پمپ کلاچ بخریم؟
قیمت پمپ کلاچ می‌تواند بسته به‌جایی که آن را خریداری می‌کنید متفاوت باشد. به‌طورکلی، پمپ‌های کلاچ را می‌توان از نمایندگی‌های خودرو، فروشگاه‌های لوازم‌یدکی و فروشگاه‌های آنلاین خریداری کرد.
اینکه از کجا پمپ کلاچ باکیفیت بالا و قیمت مناسب پیدا کنیم، آن‌هم در میان تنوع برندها و مدل‌های موجود در بازار کار آسانی نیست. در این میان، فروشگاه‌های اینترنتی معتبری مثل فروشگاه دکتر چینی می‌توانند با ارائه مشاوره‌های تخصصی، به شما در انتخاب و خرید محصولی مطمئن کمک کنند.
نتیجه‌گیری
پمپ کلاچ در ماشین با فشرده کردن روغن کلاچ موجب آسانی تعویض دنده می‌شود. از مهم‌ترین علائم خرابی پمپ کلاچ نشتی روغن کلاچ، تعویض دنده به‌سختی یا خارج شدن نقاط درگیری کلاچ است. تعمیر یا تعویض پمپ کلاچ نسبتاً ارزان است و نباید نگران قیمت پمپ کلاچ باشید. نادیده گرفتن خرابی کلاچ می‌تواند منجر به مشکلات پرهزینه‌تر مثل آسیب به گیربکس و حتی تصادف در آینده شود.
