روغن گیربکس، سیالی حیاتی برای گیربکس خودرو است که از روغن پایه (مصنوعی یا معدنی) و افزودنی های خاص برای بهبود عملکرد گیربکس ساخته می شود. روغن گیربکس خودرو یا واسکازین معمولا در دو نوع اتوماتیک و دستی طراحی و تولید می شود و کار روانکاری، خنک کنندگی و انتقال نیرو را در جعبه دنده وسایل نقلیه انجام می دهد.
اهمیت استفاده از روغن گیربکس مناسب
استفاده از روغن گیربکس مناسب جعبه دنده خودرو، عملکرد صحیح و طول عمر بالا را برای گیربکس مد نظر شما تضمین می دهد. در ادامه به مزیت های استفاده از روغن گیربکس مناسب می پردازیم:
- رونکاری ایده آل: روغن جعبه دنده مناسب با روانکاری خوب قطعات محرک، اصطکاک قطعات را به حداقل رسانده و از سایش و خوردگی آن ها جلوگیری می کند. این امر باعث افزایش طول عمر قطعات می شود.
- خنک کاری موثر: روغن جعبه دنده مناسب، حرارت را از قطعات داغ به سایر قطعات منتقل کرده و مانع آسیب به قطعات جعبه دنده می شود.
- انتقال نیرو بهینه: در برخی از انوع گیربکس ها مانند گیربکس های اتوماتیک، واسکازین به عنوان منتقل کننده نیرو از موتور به چرخ ها می باشد. اگر از نوع مناسب این روغن استفاده کنید، انتقال نیرو به صورت روان و بدون افت قدرت انجام می شود.
- تمیزی و حفاظت: روغن گیربکس صنعتی، آلودگی و فلزات حاصل از سایش قطعات را جذب کرده و از سیستم خارج می کند. همچنین از خوردگی و زنگ زدگی آن ها جلوگیری می کند.
همچنین اگر از روغن گیربکس صنعتی نامناسب برای تجهیزات خود استفاده کنید، باعث سایش زودرس قطعات، افزایش دمای گیربکس و ایجاد صداهای غیر عادی در خودرو شما خواهد شد.
انواع روغن گیربکس
گیربکس ها در صنعت معمولا دو نوع دارند، گیربکس های دستی که برای ایفای نقش نیاز به فعالیت فیزیکی راننده دارند و راننده باید دنده را انتخاب کرده و به طور دستی تغییر دهد. گیربکس های اتوماتیک که در آن بخش مهمی از کار را مکانیزم های هیدرولیکی بر عهده دارند و راننده فقط دنده اصلی را انتخاب می کند.
در هر نوع گیربکس، برای عملکرد بهتر آن، باید واسکازین مخصوص به همان جعبه دنده را استفاده کرد، در غیر این صورت باعث خرابی و کاهش راندمان گیربکس خواهد شد. در ادامه دو نوع روغن جعبه دنده را مورد بررسی قرار می دهیم:
- روغن گیربکس دستیMTF : این نوع روغن برای استفاده در سیستم گیربکس دستی ساخته شده است که به آن Manual Transmission Fluid گفته می شود. روغن گیربکس دستی معمولا غلیظ تر بوده و حاوی ترکیبات متفاوتی می باشد.
- روغن گیربکس اتوماتیک ATF: از روغن گیربکس اتومات برای گیربکس های اتوماتیک استفاده می شود. این نوع روغن جعبه دنده، گرانروی کمتری نسبت به نوع دستی آن داشته و رقیق تر است. همچنین به عنوان یک سیال هیدرولیکی عمل کرده و تعویض دنده به نرمی انجام می شود.
تفاوت روغن گیربکس اتوماتیک با نوع دستی آن
روغن گیربکس دستی و اتوماتیک، کار روانکاری و محافظت از قطعات داخلی گیربکس را انجام می دهند؛ اما به دلیل تفاوت در طراحی و عملکرد این دو گیربکس، تفاوت های قابل توجهی در آن ها مشهود است. در ادامه تفاوت های این دو روغن گیربکس را مورد بررسی قرار می دهیم:
- ویسکوزیته: ویسکوزیته روغن گیربکس اتومات نسبت به نوع دستی آن کمتر است. روغن گیربکس های دستی به علت کار در فشار و دمای بالا، دارای ویسکوزیته بالاتری هستند تا در مقابل این فشار ها مقاوم باشند.
- افزودنی: روغن های گیربکس دستی دارای افزودنی های ep می باشند تا تحمل فشار را بالاتر ببرند. اما روغن گیربکس اتوماتیک افزودنی های مختلفی دارد تا خاصیت ضد کف، ضد اکسیداسیون و بهبود انتقال حرارت را به روغن اضافه نمایند.
- پایداری حرارتی: پایداری حرارتی روغن گیربکس های دستی نسبت به اتوماتیک بیشتر است. اما روغن گیربکس های اتومات علاوه بر پایداری حرارتی بالا در برابر مواد شیمیایی هم بسیار پایدار هستند.
زمان تعویض روغن گیربکس
زمان تعویض روغن گیربکس به عوامل مختلفی مانند نوع خودرو، مدل گیربکس (دستی یا اتومات)، شرایط رانندگی (شهری، جاده ای یا کوهستانی)، کیفیت روغن و توصیه های سازنده خودرو بستگی دارد. گیربکس های اتوماتیک به دلیل تولید حرارت بالا زودتر نیاز به تعویض دارند. شرایط رانندگی مانند رانندگی در ترافیک سنگین نیز باعث آلودگی روغن می شوند، در نتیجه تعویض روغن را جلوتر می اندازند.
در ادامه به علائم نیاز به تعویض روغن می پردازیم:
- روشن شدن چراغ هشدار روغن: این چراغ نشان دهنده سطح پایین روغن می باشد.
- تغییر رنگ یا بوی روغن: روغن فرسوده تیره رنگ است و بوی سوختگی می دهد.
- دشواری در تعویض دنده: ممکن است دلیل تعویض سخت دنده به دلیل کمبود یا آلودگی روغن باشد.
- نشتی روغن: نشتی روغن باعث کاهش روغن شده و عملکرد آن را پایین می آورد.
- وجود صداهای غیر عادی: وجود صداهای غیر عادی در هنگام تعویض دنده نشان دهنده مشکلات گیربکس و نیاز به تعویض روغن می باشد.
نکاتی درباره خرید روغن گیربکس
انتخاب و خرید روغن گیربکس اصل و مناسب جعبه دنده شما، در حفظ سلامت و عملکرد مطلوب گیربکس بسیار موثر است. در ادامه به نکاتی برای خرید روغن های گیربکس می پردازیم:
- شناخت نوع گیربکس: نوع گیربکس شما در انتخاب روغن بسیار موثر است. استفاده از روغن مناسب گیربکس دستی در گیربکس های اتومات و یا بلعکس، به دلیل تفاوت در خواص و ویسکوزیته روغن، باعث خرابی گیربکس می شود.
- توجه به دفترچه مشخصات فنی خودرو: مهم ترین منبع برای انتخاب و خرید روغن های گیربکس، دفترچه راهنمای خودرو یا برچسب روی گیربکس است. می توانید از طریق این منابع، انتخاب روغن های گیربکس مناسب خودرو خود را انجام دهید.
- توجه به استاندارد ها: استاندارد های API، SAE و OEM، بررسی های لازم را برای کیفیت، گرانروی و توصیه های سازنده خودرو انجام می دهند. در هنگام خرید، حتما به این استاندارد ها توجه داشته باشید.
fidaroil معتبر ترین سایت در زمینه فروش روغن صنعتی از جمله روغن گیربکس و خرید انواع گریس صنعتی است. همچنین سایت فیدار اویل با آدرس “fidaroil.com” مرجع خوبی برای استعلام قیمت روغن گیربکس و انواع روغن های صنعتی دیگر می باشد.
